تیپ های شخصیتی مجموعه ای از الگوها و ویژگی های رفتاری، شناختی و عاطفی هستند که در افراد مختلف مشاهده می شوند. این تیپ ها براساس نظریات و مدل های مختلف روانشناسی توسعه یافته اند و به ما کمک می کنند تا بهتر بفهمیم چگونه افراد با یکدیگر تعامل می کنند و چگونه به محیط اطرافشان واکنش نشان می دهند.
تیپ های شخصیتی می توانند به ما کمک کنند تا بهتر بفهمیم چگونه باتیپ های شخصیتی مجموعه ای از الگوها و ویژگی های رفتاری، شناختی و عاطفی هستند که در افراد مختلف مشاهده می شوند. این تیپ ها براساس نظریات و مدل های مختلف روانشناسی توسعه یافته اند و به ما کمک می کنند تا بهتر بفهمیم چگونه افراد با یکدیگر تعامل می کنند و چگونه به محیط اطرافشان واکنش نشان می دهند.
تاریخچه تیپ شناسی
تیپ شناسی یک روش برای درک و توصیف تفاوت ها و تنوع های شخصیتی است. این مفهوم بر اساس گستره ترین و شناخته شده ترین سیستم تیپ شناسی، یعنی مدل مایرز-بریگز (MBTI)، که توسط مادر و دختر، کاترین کوکس بریگز و ایزابل بریگز مایرز ایجاد شده است، بنا شده است. در دهه 1920، کاری با نام کارل گوستاو یونگ، روانشناس و رقیب فروید، باعث توسعه تئوری هایی درباره تفاوت های شخصیتی شد. در مطالعات خود، یونگ به پنج عامل اصلی شخصیتی اشاره کرد: انرژی، نوعی بصری، احساسات، تفکر و رفتار. این ایده ها تأثیر زیادی بر توسعه مدل MBTI داشت.
در دهه 1940، ایزابل بریگز مایرز، که خود یک فارغ التحصیل رشته روانشناسی بود، شروع به تحقیقات در زمینه تفاوت های شخصیتی کرد. او بر اساس تئوری های یونگ و همچنین تجربیات شخصی خود، مدل MBTI را توسعه داد. در ابتدا، او مدلی چهار بعدی برای شخصیت ها ارائه داد، اما پس از همکاری با مادرش، کاترین کوکس بریگز، مدل را به 16 تیپ شخصیتی توسعه دادند.در سال 1962، MBTI برای استفاده عمومی توسط مؤسسه مایرز-بریگز تأیید شد. این مؤسسه به منظور استفاده در زمینه های شخصیت پردازی، تفاوت های فردی، توسعه فردی و یادگیری بهره برداری از MBTI را آموزش می دهد.
از آن زمان به بعد، MBTI به عنوان یکی از ابزارهای محبوب در روانشناسی شخصیت شناخته شده است و در زمینه های مختلفی مانند تیم های کاری، روابط بین فردی، تحصیلات و شغلی مورد استفاده قرار می گیرد.
پیشنهاد حالم خوبه: دوره آموزش تیپ شناسی
انواع تیپ های شخصیتی 16 گانه مایرز بریگز
تیپ های شخصیتی 16 گانه مایرز بریگز، یک مدل مشهور در روانشناسی است که بر اساس نظریه های کارل گوستاو یونگ و ایزابل بریگز توسعه یافته است. این مدل بر اساس چهار بُعد اصلی شخصیت (تمایلات، دریافت اطلاعات، تصمیم گیری و نگرش) و دو گروه مقابله ای (داخل گرا و بیرون گرا) ساخته شده است. هر یک از این بُعدها دو گزینه مقابل دارد، که همه با هم 16 تیپ شخصیتی را تشکیل می دهند. در زیر، تیپ های شخصیتی 16 گانه مایرز بریگز را بررسی می کنیم.
| انواع تیپ های شخصیتی | معنی تیپ های شخصیتی |
| ESTJ | رئیس |
| ISTJ | ناظم |
| ESFJ | میزبان |
| ISFJ | محافظ |
| ESTP | خبره |
| ISTP | ماهر |
| ESFP | عملگرا |
| ISFP | هنرمند |
| ENTJ | فرمانده |
| INTJ | معمار |
| ENFJ | مربی |
| INFJ | مشاور |
| ENTP | مباحثه گر |
| INTP | دانشمند |
| INFP | شاعر |
| ENFP | بازیگوش |
هر یک از این تیپ ها ویژگی ها و الگوهای شخصیتی خاص خود را دارند و می توانند در فهم و توصیف شخصیت افراد به کار گرفته شوند. اما باید توجه داشت که هر فرد می تواند ویژگی های مختلفی از این تیپ ها را در خود داشته باشد و همچنین شخصیت یک فرد تنها به این تیپ ها محدود نمی شود و به صورت یکتا و قطعی تعریف نمی شود.
در ادامه همه تیپ های شخصیتی 16 گانه مایرز بریگز را به تفصیل بررسی خواهیم کرد:
1. ESTJ - "رئیس"
- Extraverted (بیرون گرا)
- Sensing (حسی)
- Thinking (تفکری)
- Judging (قضاوت گرا)
افراد این تیپ معمولاً منظم، مسئولیت پذیر، تصمیم گیر و سازمان یافته هستند. آن ها به دنبال رهبری و کنترل در محیط های اجتماعی هستند و عملکرد واقعی و قوانین را ارزشمند می دانند.
2. ISTJ - "ناظم"
- Introverted (درون گرا)
- Sensing (حسی)
- Thinking (تفکری)
- Judging (قضاوت گرا)
افراد این تیپ معمولاً صمیمی، متعهد، دقیق و با انضباط هستند. آن ها به حقیقت و واقعیت علاقه مندند و به عنوان ناظمان و مدیران موفق شناخته می شوند.
3. ESFJ - "میزبان"
- Extraverted (بیرون گرا)
- Sensing (حسی)
- Feeling (احساسی)
- Judging (قضاوت گرا)
افراد این تیپ معمولاً صمیمی، مهربان، خوش رو، و متعهد به روابط اجتماعی هستند. آن ها به دنبال ارتباطات صمیمی و تعاملات گروهی هستند و به عنوان میزبانان عالی شناخته می شوند.
4. ISFJ - "محافظ"
- Introverted (درون گرا)
- Sensing (حسی)
- Feeling (احساسی)
- Judging (قضاوت گرا)
افراد این تیپ معمولاً صمیمی، با انضباط، مسئولیت پذیر و خونسرد هستند. آن ها به حفظ سنت ها، ارزش های خانوادگی و بهبود شرایط اجتماعی علاقه مندند.
5. ESTP - "خبره"
- Extraverted (بیرون گرا)
- Sensing (حسی)
- Thinking (تفکری)
- Perceiving (پردازش گرا)
افراد این تیپ معمولاً ماجراجو، عملگرا، عمل گرا و پویا هستند. آن ها به دنبال تجربه های جدید و هیجان انگیز هستند و به عنوان خبره ها و کارآفرینان شناخته می شوند.
6. ISTP - "ماهر"
- Introverted (درون گرا)
- Sensing (حسی)
- Thinking (تفکری)
- Perceiving (پردازش گرا)
افراداز این تیپ معمولاً مستقل، عملگرا، منطقی و کارآمد هستند. آن ها به حل مسائل عملی و به دست آوردن تجربیات می پردازند و به عنوان کارآفرینان و متخصصان فنی شناخته می شوند.
7. ESFP - "عملگرا"
- Extraverted (بیرون گرا)
- Sensing (حسی)
- Feeling (احساسی)
- Perceiving (پردازش گرا)
افراد این تیپ معمولاً جذاب، پرانرژی، دوست داشتنی و بازتاب دهنده هستند. آن ها به دنبال لذت بردن از لحظه ها، تجربه های جدید و همبستگی اجتماعی هستند.
8. ISFP - "هنرمند"
- Introverted (درون گرا)
- Sensing (حسی)
- Feeling (احساسی)
- Perceiving (پردازش گرا)
افراد این تیپ معمولاً آرام، خلاق، حساس و متفکر هستند. آن ها به هنر، طبیعت و خلق آثار زیبا علاقه مندند و به عنوان هنرمندان و خالقان شناخته می شوند.
9. ENTJ - "فرمانده"
- Extraverted (بیرون گرا)
- Intuitive (بصری)
- Thinking (تفکری)
- Judging (قضاوت گرا)
افراد این تیپ معمولاً قاطع، کارآمد، رهبرانه و استراتژیست هستند. آن ها به دنبال دستیابی به هدف های خود و تحقق ویژگی های منطقی و عملکردی هستند.
10. INTJ - "معمار"
- Introverted (درون گرا)
- Intuitive (بصری)
- Thinking (تفکری)
- Judging (قضاوت گرا)
افراد این تیپ معمولاً خلاق، تحلیل گر، استراتژیست و مستقل هستند. آن ها به حل مسائل پیچیده، تحلیل دقیق و ایده پردازی علاقه مندند و به عنوان معماران و متخصصان فناوری شناخته می شوند.
11. ENFJ - "مربی"
- Extraverted (بیرون گرا)
- Intuitive (بصری)
- Feeling (احساسی)
- Judging (قضاوت گرا)
افراد این تیپ معمولاً دلسوز، متعهد، انگیزش دهنده و متعادل هستند. آن ها به دنبال ایجاد هماهنگی و توسعه اجتماعی هستند و به عنوان رهبران و مشاوران شناخته می شوند.
12. INFJ - "مشاور"
- Introverted (درون گرا)
- Intuitive (بصری)
- Feeling (احساسی)
- Judging (قضاوت گرا)
افراد این تیپ معمولاً خلاق، ایده آل گرا، حساس و اندیشمند هستند. آن ها به دنبال فهم عمیق، رشد شخصی و کمک به دیگران هستند و به عنوان مشاوران و متخصصان روانشناسی شناخته می شوند.
13. ENFP - "رهبر اجتماعی"
- Extraverted (بیرون گرا)
- Intuitive (بصری)
- Feeling (احساسی)
- Perceiving (پردازش گرا)
افراد این تیپ معمولاً پرانرژی، خلاق، انعطاف پذیر و دوست داشتنی هستند. آن ها به دنبال مفهوم زندگی، ارتباطات معنوی و تحقق آرزوهای شخصی هستند.
14. INFP - "شاعر"
- Introverted (درون گرا)
- Intuitive (بصری)
- Feeling (احساسی)
- Perceiving (پردازش گرا)
افراد این تیپ معمولاً خلاق، ایده آل گرا، حساس و قابل درک هستند. آن ها به دنبال برقراری صلح داخلی، خلاقیت و ارزش های شخصی هستند و به عنوان شاعران و نویسندگان شناخته می شوند.
15. ENTP - "مباحثه گر"
- Extraverted (بیرون گرا)
- Intuitive (بصری)
- Thinking (تفکری)
- Perceiving (پردازش گرا)
افراد این تیپ معمولاً خلاق، بازبین، منطقی و پرانرژی هستند. آن ها به دنبال چالش های ذهنی، نوآوری و بررسی گزینه های مختلف هستند و به عنوان دانشمندان و مخترعان شناخته می شوند.
16. INTP - "دانشمند"
- Introverted (درون گرا)
- Intuitive (بصری)
- Thinking (تفکری)
- Perceiving (پردازش گرا)
افراد این تیپ معمولاً خلاق، منطقی، تحلیل گر و خودمحور هستند. آن ها به دنبال تفکر عمیق، تحلیل مسائل و کشف قوانین ذهنی هستند و به عنوان دانشمندان و محققان شناخته می شوند.
کاربرد شناخت تیپ های شخصیتی
شناخت تیپ های شخصیتی به شما کمک می کند تا بهتر بفهمید که چگونه عمل می کنید، چه ویژگی هایی دارید و چگونه با دیگران تعامل می کنید. این شناخت می تواند در بسیاری از جوانب زندگی کاربرد داشته باشد، از جمله:
رشد فردی
شناخت تیپ شخصیتی به شما کمک می کند تا نقاط قوت و ضعف خود را بشناسید و بتوانید در جهت بهبود و توسعه فردی خود کار کنید. با شناخت و درک بهتر از خود، می توانید بهترین راهکارها را برای پیشرفت خود انتخاب کنید.
ارتباطات موثر
با شناخت تیپ شخصیتی خود و دیگران، می توانید درک بهتری از رفتارها و واکنش های افراد داشته باشید. این به شما کمک می کند تا در ارتباطات خود با دیگران، بهتر به آنها واکنش نشان دهید و از روابط بهتری برخوردار شوید.
رهبری و همکاری
شناخت تیپ شخصیتی به شما اطلاعاتی درباره نقاط قوت و ضعف خود و دیگران می دهد. این اطلاعات به شما در راهبری تیم ها و همکاری با افراد دیگر کمک می کند. با توجه به تیپ شخصیتی ها، می توانید روش های بهتری برای هدایت و همکاری با افراد مختلف پیدا کنید.
انتخاب شغل و مسیر حرفه ای
شناخت تیپ شخصیتی به شما کمک می کند تا بهترین شغل و مسیر حرفه ای برای خود را انتخاب کنید. با شناخت تیپ شخصیتی خود و تمایلات شخصی، می توانید شغلی را پیدا کنید که با ویژگی ها و ارزش های شما همخوانی داشته باشد.
مدیریت استرس و هماهنگی
شناخت تیپ شخصیتی به شما کمک می کند تا بهترین راهکارها برای مدیریت استرس و هماهنگی با محیط های مختلف را بشناسید. با درک بهتر از نحوه تاثیرگذاری موقعیت ها بر شخصیت خود، می توانید استراتژی های مؤثری را برای مقابله با فشارها و تنظیم خود راه اندازی کنید.
جمع بندی
به طور کلی، شناخت تیپ شخصیتی به شما کمک می کند تا بهتر درک کنید که چگونه با خودتان و با دیگران تعامل می کنید و چه نیازها و تمایلاتی دارید. این شناخت می تواند راهنمای شما در تصمیم گیری های مختلف، تقویت روابط شخصی و حرفه ای، بهبود مهارت ها و توانایی هایتان و مدیریت بهتر استرس و فشارهای روزمره باشد.
مهم است به یاد داشته باشید که استفاده از شناخت تیپ شخصیتی تنها یک ابزار است و باید با دیدگاهی منطقی و شخصیتی خودتان همراه شود. هر فرد یکتاست و ممکن است ویژگی ها و رفتارهایی داشته باشید که با تیپ شخصیتی عمومی ESTJ ممکن است مغایرت داشته باشد.