درمان جسم انسان از گذشته تا اکنون، همیشه جزئی از اهداف والای بشریت بوده است. انسان ها همیشه در تلاش بوده اند؛ تا با پیشرفت در علم پزشکی، علاج تمام بیماری ها را پیدا کنند. در کنار مصرف دارو های شیمیایی و بهره مندی از طب مدرن، روش و علم قابل اعتماد دیگری وجود دارد؛ با نام طب سنتی که در آن گیاهان دارویی و طبیعی تجویز و استفاده می شود.
معنای طب سنتی و طب مدرن و تفاوت آن
طب سنتی چیست ؟
طب سنتی روش درمانی بیماری های جسمی یا حتی روحی است، که در آن معمولا از گیاهان دارویی و حیوانی استفاده می شود. تجویز دارو در این روش درمانی معمولا بر اساس تجربیات درمان گر یا حکیم انجام می شود. به طور مثال : بر اساس تجربه اگر فردی با شکستگی اندام های حرکتی به حکیم متخصص مراجعه کند؛ یکی از تجویز های او می تواند؛ استفاده از ترکیب زرد چوبه و تخم مرغ در نواحی شکستگی باشد.
طب مدرن چیست ؟
طب مدرن یک روش درمانی برای جسم انسان ها است؛ که با استفاده از دارو های شیمیایی و با بهرمندی از علم نوین و آکادمیک، روش یکسانی را برای بیماران با درد و مریضی های مشابه دارد. به طور مثال : تجویز استامینوفن برای افرادی که دچار سرماخوردگی شده اند.
تفاوت طب مدرن و طب سنتی
- شخصی سازی روش درمانی در طب سنتی، برخلاف داشتن روش یکسان در طب مدرن برای بیماران با درد های مشابه
- عوارض زیاد در طب مدرن بر اثر مصرف دارو های شیمایی، برخلاف عوارض کم دارو های گیاهی
- ریشه یابی و کشف علت بیماری در طب سنتی و طولانی بودن پرسه ی درمان، برخلاف درمان سریع و لحظه ای در طب مدرن
- عدم ایجاد وابستگی به دارو های گیاهی در درمان طب سنتی، در مقابل ایجاد اعتیاد در مصرف دارو های شیمیایی
- بالا رفتن کیفیت سلامت جسم و جلوگیری از بروز مجدد بیماری با مصرف روزانه گیاهان دارویی، در مقابل درمان موقتی دارو های شیمیایی و عدم قابلیت استفاده ی روزانه برای جلوگیری از بروز بیماری ها
فواید و معایب استفاده از روش های درمانی در طب سنتی و مصرف گیاهان دارویی
گیاهان دارویی سرشار از مواد غنی هستند که برای سلامت جسم بسیار مفید است اما مصرف بیش از حد دارو های گیاهی به خصوص اگر دچار حساسیت باشید؛ نه تنها می تواند علاج بیماری ها باشد بلکه اثر شفا بخشی خود را از دست می دهد و آثار زیان باری بر جسم و روح افراد می گذارد.
فواید مصرف گیاهان دارویی :
- در دسترس بودن دارو های مورد استفاده در درمان بیماری ها
- کم هزینه بودن درمان در طب سنتی
- اهمیت دادن به جنبه های روانشناختی، در نتیجه ی بهبود بیماری ها در اثر کاهش استرس و اضطراب درونی
- ارگانیک بودن و عوارض خیلی کم
- تنوع گیاهان دارویی در نتیجه درمان بیمار های بیشتر
- درمان ریشه ای بیماری ها با استفاده از دارو های طبیعی و گیاهی
- روشی مناسب برای پیشگیری از بروز بسیاری از بیماری ها
مضرات مصرف گیاهان دارویی :
- حساسیت زا بودن برخی از گیاهان دارویی
- عدم داشتن استاندارد های بهداشتی، در نتیجه عرضه ی محصولات بی کیفیت توسط برخی از سودجویان
- طولانی بودن چرخه ی درمان در طب سنتی
- تداخل داشتن مصرف بعضی از دارو های گیاهی با دارو های شیمیایی
- انتقال آلودگی یا سموم داخل گیاهان به بدن
- عوارض شدید بر اثر مصرف بی رویه ی دارو های گیاهی در منزل مانند : حالت تهوع / دل درد / مشکلات گوارشی
تاثیرات استفاده از گیاهان دارویی در جسم و روح
- از بین بردن درد های استخوانی، مفاصل و عضلانی با ماساژ درمانی همراه با روغن های گیاهی
- تاثیرات مستقیم در شفافیت و زیبایی هم چنین افزایش سلامت مو و پوست
- عملکرد بهتر سیستم گوارشی، قلبی و عروقی
- تنظیم کیفیت خواب
- کاهش استرس و اضطراب با نوشیدن عرقیجات و دمنوش های گیاهی مناسب
- ایجاد آرامش و رایحه درمانی با عطر برخی از گیاهان
- موثر در ایجاد تناسب اندام
- تقویت سیستم ایمنی بدن و حواس پنج گانه
- رسیدن مواد مغذی و غنی به بدن با مصرف برخی از گیاهان طبیعی و دارویی
روش های درمانی در طب سنتی
در ادامه مقاله به راه های متفاوت درمان و التیام در طب سنتی می پردازیم که برای همگان می تواند کمک کننده باشد.
حجامت :
در طب سنتی حجامت یک روش درمانی است که پیشینه ی باستانی دارد. حجامت با توجه به هدف درمان، در نواحی مختلف بدن و با روش های مختلف انجام می شود. حجامت گر با زدن تیغ های مورب بر روی پوست بیمار همراه با بادکش کردن، خون های مرده را از بدن خارج می کند.
یکی از اثرات مهم حجامت، رفع گرفتگی های عروقی و باز شدن رگ ها است که موجب جلوگیری از بروز سکته مغزی می شود. درمان درد های عضلانی، از بین رفتن برخی از بیماری های پوستی، کاهش درد های میگرنی از دیگر اثرات انجام حجامت در طب سنتی است.
البته انجام حجامت برای تمامی افراد تجویز نمی شود. برای افرادی که دچار کم خونی، صرع و تشنج هستند؛ انجام حجامت ممنوع است.
انواع حجامت :
- حجامت خشک ( استفاده از فشار هوای داخل فنجان برای مکش کردن پوست )
- حجامت داغ ( استفاده از پنبه ی داغ برای مکش کردن پوست )
- حجامت مرطوب ( زدن تیغ بر روی پوست )
- حجامت عام ( بادکش بین دو کتف همراه با زدن تیغ روی پوست )
روش درمانی طب سوزنی :
این روش درمانی بیشتر در آسیای شرقی محبوب و مورد استفاده است. این درمان در عین راحتی و قابل دسترس بودن؛ بسیار حیاتی و مهم است. انجام اشتباه طب سوزنی می تواند؛ عوارض جبران ناپذیری بر سلامت فرد داشته باشد.
در طب سوزنی، حکیم معالج سوزن های نازک و مخصوص را در نواحی مدنظر قرار می دهد و باعث تحریک عصب ها می شود.
فواید طب سوزنی :
- کاهش درد های نواحی گردن و سر ( انواع میگرن ها )
- رفع کوفتگی و خستگی های عضلانی
- موثر در گردش خون و تنظیم فشار خون
- موثر در بیمار های مربوط به معده
خطرات طب سوزنی :
- آسیب دیدن بافت عضلانی بدن در اثر شکستن سوزن
- تحریک پوست، کبودی و ورم
- ایجاد عفونت و خون ریزی بر اثر درمان نادرست طب سوزنی
ماساژ درمانی با انواع روغن های گیاهی
به حرکات و کشیدگی هایی که توسط ماساژور بر روی عضلات و بدن انجام می شود؛ را ماساژ می گویند. ماساژ دادن نیاز به تخصص دارد و اگر بدون مهارت، فرد آسیب دیده و بیماری را ماساژ دهید؛ قطعا عوارض جبران ناپذیری را بر بدن او وارد می کنید.
فواید ماساژ دادن در طب سنتی :
- کاهش درد های عضلانی،کوفتگی و خستگی
- تسکین درد و ایجاد قوت در عضلات
- تعادل در طبع و مزاج فرد
- بهبود گرفتگی های سیاتیک و رفع اسپاسم
- تنظیم فشار خون
چند نمونه از روغن های گیاهی مناسب ماساژ
- روغن زیتون : آبرسانی و رساندن مواد مغذی به پوست و کاهش التهابات
- روغن سیاه دانه : گرم کردن عضلات و کاهش درد های عضلانی و مفصلی
- روغن اسطوخودوس : کاهش استرس و موثر در بهبود گردش خون
- روغن گیاهی آرگان : تنظیم متابولسیم بدن و رفع کوفتگی عضلات / آبرسانی به پوست
- روغن بادام تلخ : ضد باکتری و ضد قارچ / از بین بردن چین و چروک های پوستی
رژیم غذایی مناسب :
در طب سنتی به تغذیه بیش از چیزی اهمیت داده می شود. مصرف اقلام خوراکی و گیاهان دارویی می تواند؛ بعضا بیماری های حاد و لاعلاج را هم درمان کند و هم چنین از بروز هر گونه بیماری جلوگیری کند. هر ماده ی غذایی طبیعت منحصر به فرد خود را دارد. مصرف مواد غذایی با توجه به طبیعت آن و مزاج هر شخص، در سطح کیفی سلامتی او بسیار مهم و اثرگذار است. تجویز دارو ها در طب سنتی بر اساس مزاج و طبع هر شخص انجام می شود.
تاثیرات رژیم غذایی مناسب :
- افزایش سطح انرژی و ایجاد هورمون سرتونین در بدن با مصرف مواد غذایی مقوی و داروهای گیاهی
- کاهش چربی خون و فشار بالا
- کاهش و بهبود قند خون و درمان دیابت با پرهیز از مواد قندی و مصرف گیاهان دارویی مناسب
- تناسب اندام با داشتن رژیم سنتی و گیاهی
در بالاتر به اهمیت مزاج شناسی و طبع هر شخص، در درمان و مصرف موارد غذایی و گیاهان دارویی اشاره کردیم. در این قسمت از مقاله به چند مورد از طبیعت های جسمی افراد در طب سنتی اشاره می کینم.
- مزاج دموی : طبع تر و گرم است.
- مزاج سوداوی : طبع سرد و خشک است.
- مزاج بلغمی : طبع سرد و تر است.
- مزاج صفراوی : گرم و خشک است.
خواص درونی و جسمی برخی از گیاهان دارویی
جهان بسیار گسترده ای از گیاهان دارویی در طب سنتی وجود دارد. با توجه به گستردگی دارو های گیاهی، افراد بسیاری از مصرف این دارو ها استقبال می کنند. به چند نمونه از این گیاهان اشاره خواهیم کرد :
گیاه دارویی نعناع :
- ایجاد طبع گرم در بدن
- رفع درد های ناحیه شکم
- کمک کننده در دفع سموم از بدن
- موثر در کاهش حالت تعوع و سر درد های میگرنی
- خوشبو کننده ی بوی بد دهان
داروی گیاهی بابونه :
- برطرف کردن عفونت ها
- برطرف شدن اختلال در چرخه ی قاعدگی در زنان
- موثر در کیفیت خواب
- موثر در عملکرد دستگاه گوارش و رفع یبوست
گیاه رزماری :
- جلوگیری از پیری زود رس
- خارج کردن سموم و انواع باکتری ها از بدن
- تقویت سیستم ایمنی و بهبود گردش خون
- ضد استرس و آرام بخش قوی
سیر :
- تقویت کننده ی بسیار موثر در سیستم ایمنی بدن
- ضد سرطان و بیماری های عفونی
- کمک کننده در تسریع روند بهبود سرما خوردگی و باز کننده ی سینوس ها
- افزایش قوای جسمی و جنسی در بدن
- ضد باکتریال و از بین بردن انواع بیماری قارچی
- موثر در زیبایی و شفافیت پوست و مو
گیاه دارویی مریم گلی :
- موثر در بهبود پوکی استخوان
- موثر در رفع مشکلات پوستی
- کاهش و کنترل دیابت و قند خون
- دارای آنتی اکسیدان و ضد التهابات
- موثر در تقویت حافظه و جلوگیری از آلزایمر
- موثر در عملکرد معده و دستگاه گوارش / هضم راحت تر غذا
گیاه پونه :
- تجویز در طب سنتی جهت تسکین درد های نواحی معده، روده و شکم
- گرم کننده ی رحم و تسکین درد دوران قاعدگی در بانوان
- خاصیت ضد باکتریال و انگل
- موثر در درمان بیماری های عفونی و سرما خوردگی
- سرشار از منیزیم / پتاسیم/ آهن و مس
- دارای ویتامین هایC . A .E
گیاه دارویی آویشن :
- ضد باکتری و درمان انواع عفونت ها
- بهبود درد های شکم و معده
- تسریع در بهبود عملکرد دستگاه گوارش جهت هضم بهتر غذا
- دفع خلط های عفونی از سینه، بینی و گلو
گیاه گل گاو زبان :
- از پر کاربرد ترین دارو های طب سنتی جهت رفع استرس و ایجاد آرامش در درون
- موثر در زیبایی و کلاژن سازی پوست
- ضد پیری و جلوگیری از ظاهر شدن چین و چروک های پوستی
- ضد التهاب و محافظ بافت های پوستی
گیاه دارویی اسطخودوس :
- محافظ مو و موثر در زیبایی پوست
- از مهم ترین گیاهان دارویی جهت بهبود کیفیت خواب
- رایحه درمانی و کمک به مشکلات تنفسی و آسم
- ضد اضطراب و استرس
گیاه رازیانه :
- سرشار از کلسیم و موثر در استحکام استخوان ها
- تقویت سیستم ایمنی و دفاعی بدن
- موثر در تنظیم چرخه ی قاعدگی و بهبود تنبلی تخمدان
- موثر در تقویت قوای جنسی در مردان
- درمان کبد چرب
داروی گیاهی سنبل الطیب :
- موثر در کاهش فشار خون
- موثر در کاهش اضطراب و آرامش بخش قوی
- کمک کننده در تقویت سیستم عصبی مغز
- کمک کننده و مکمل عالی برای ترک اعتیاد از مواد مخدر
توصیه و امضای نویسنده :
علاوه بر تاثیرات بسیار مفیدی که گیاهان دارویی و درمان طب سنتی بر جسم و جان شما می گذارد؛ ممکن است عوارض و مضراتی هم بر شما وارد کند. با توجه به تنوع گیاهان دارویی و گستردگی روش های درمان در طب سنتی دقت داشته باشید؛ به صورت خود جوش دست به مصرف هیچ دارویی نزنید و درمانی را بدون مشورت پزشک و حکیم متخصص انجام ندهید.
سلامتی و آرامش باد بر جسم و جان شما