
حقوق شهروندی، مجموعه ای از کنش و واکنش های عاطفی، احساسی، اجتماعی، سیاسی، رفاهی مردم یک جامعه چه در قبال خود و چه در قبال فرد دیگر است. همه ی ما شهروند یک جامعه و یک کشور هستیم. لازم به ذکر است حقوق شهروندی در هر کشور متفاوت است. شناخت حقوق شهروندی و رعایت آن، در جامعه تاثیر بسزایی دارد. زمانی که مردم یک کشور از حقوق شهروندی مناسبی برخوردار باشند، قطعا آن کشور رو به پیشرفت می رود و بر عکس، اگر یک جامعه حقوق شهروندی نامناسبی را برای شهروندان خود در نظر بگیرد، زوال آن جامعه حتمی است.

معنای اصلی حقوق شهروندی و انواع آن
باتوجه به عام بودن اصطلاح حقوق شهروندی، اما هم چنان شناخت کافی در این زمینه وجود ندارد. معنای اصلی حق شهروندی، حفظ حقوق سیاسی، معنوی، مادی و اجتماعی افراد در جامعه است. هم حکومت و دولت نسبت به مردم و هم مردم نسبت به دولت و افراد دیگر جامعه حق شهروندی دارند. بر اساس حقوق شهروندی، افراد حق ندارند برای گرفتن حق خود، به حقوق فرد دیگری تجاور کنند. افراد یک جامعه از حقوق متفاوتی برخورد هستند و معمولا براساس قوانین آن کشور حقوق شهروندی هر شخص، مشخص می شود.

انواع حقوق شهروندی برای افراد جامعه
1. برخورداری از مفاد قضایی :
با توجه به عدالت قانونی، تبعیضی در اجرای قوانین بین شهروندان انجام نشود. با توجه به این حق، افراد اگر دچار مسئله و مشکلی شوند می توانند در دادگاه های قضایی اعاده ی حق کنند.
2. برخوردار بودن از شرایط رفاهی و تامین اجتماعی :
به این معنا که شهروندان در دریافت خدمات عمومی، حق یکسانی دارند و در رابطه با مسائلی از جمله بیکاری، بیماری، از کار افتادگی، معلولیت و غیره... می توانند از خدمات دولتی و اجتماعی استفاده کنند.
3. حق رای و مشارکت در فعالیت های سیاسی :
بر اساس حقوق شهروندی مردم حق دارند، ریس جمهور و اعضای مجلس خود را انتخاب کنند. اگر اعتراض و مشکلی دارند، یا برای حمایت از جنبشی می توانند تظاهرات و راهپمایی کنند.

تاثیرات رعایت حقوق شهروندی در جامعه
1.داشتن جامعه ای منسجم و متعهد و منظم
2.عشق و مودت بین مسئولان و مردم
3. کاهش آمار جرم و جنایت درسطح جامعه
4.بالا رفتن سطح کیفی زندگی مردم
5.بهبود روابط اجتماعی/ در نتیجه داشتن جامعه ای شاد و سالم
6.بالا رفتن سطح رضایمندی عمومی
7.تاثیر مستقیم بر روابط دیپلمات و مسائل سیاسی کشور با سایر کشور ها
8.کاهش مهاجرت و امید به زندگی در سطح جامعه
9.بهبود وضع معیشت و اقتصادی
8.ایجاد نشاط و احساس خوب در مردم

نمونه ای از حق شهروندی در کشور ایران
1.ابراز عقیده و آزادی در انتخاب عقیده و باورهای درونی
2.آموزش و پرورش و سواد آموزی مردم بصورت رایگان
3.آزادی بیان مطبوعات، در بازگو کردن عقاید و نظرات خود در روزنامه ها و مجله های خبری
4.داشتن زندگی با سطح رفاه بالا
5.برابری حقوق مردان و زنان در امورد مذهبی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی
6.عدم تبعید اجباری از محل زندگی به جز موارد قانونی
7.عدم منع رفتن به دادگاه برای اعاده ی حقوق خود
8.عدم تجاوز و دستیگری بی مورد و ناحق مردم
9.داشتن وکیل در دادگاه ها برای گرفتن حق خود برای تمامی افراد با هر جرم و جنایتی

10.مجازات افرادی که حیثیت و آبروی فرد دیگری را خدشه دار می کند
11.برابری حق شهروندی در تمام قومیت ها
12.ابراز عقیده سیاسی و داشتن حق رای و حضور در انتخابات
13.زندگی در جامعه ای اخلاق مدار
14.داشتن حریم شخصی و حفظ اطلاعات هویتی
15.حفظ حریم جنسی و شخصی/ منع قانونی هرگونه تجاوز
16.فعالیت و شرکت در امور کشور
17 حق تابعیت برای تمامی اشخاص متولد شده در ایران
18.حق خروج و ورود به کشور برای تمامی اشخاص به جز موارد قانونی
19.عدم منع شهروندان برای انتخاب محل سکونت در شهر دلخواه خود
20.حق انتخاب سن ازدواج برای تمامی افراد
21 .داشتن والدین با اصالت و با صلاحیت بر اساس حق کودکان / سرپرستی کودکان و گرفتن آن ها از خانواده، فقط براساس قوانین است
22.حق استفاده از تمام حقوق شهروندی برای تمامی اتباع ایرانی مثل: حق رای و شرکت در تظاهرات، ادعاده حق در دادگاه ها و غیره...
23.رعایت حریم شخصی و حفظ آبروی افراد مجرم
24.برخورداری افراد مجرم و زندانی ها از شرایط رفاهی، مثل: مکان مناسب برای زیست، خورد و خوراک خوب، لباس مناسب، خدمات فرهنگی و تحصیلی
25.داشتن مسکن و ماشین مناسب و ایمن
26.بهرمندی از منابع انرژی، مثل : نفت، گاز و بنزین با تعرفه بسیار پایین و مناسب
27.داشتن برق مورد نیاز محل سکونت برای شهروندان
28. ارائه خدمات هنری و خلق آثار و داشتن حق مصونیت و برخورداری از حقودی مادی شهروندان هنرمند
29.حق دادخواهی و شکایت شهروندان در برابر بی قانونی و خلاف در کار
30.عدم اجبار در کار کردن کودکان
31.برخورداری از بیمه های متفاوت، از جمله : بیمه عمر، بیمه خدمات پزشکی، بیمه بازنشستگی و بیکاری و غیره ....
32.فعالیت بانوان در تمامی عرصه ها، از جمله : رقابت های ورزشی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، دینی...

33.از جمله حق بانوان در هنگام بارداری، برخورداری از شرایط مناسب برای زایمان سالم و مراقبت های بعد از آن و داشتن مرخصی زایمان
34.صحبت کردن، آموزش دیدن و آموزش دادن با گویش و با زبان محلی افراد
35.حق انتخاب افراد در پوشش بر اساس شرع و عرف
وظایف دولت و حاکمیت در اجرای حقوق شهروندی
1.نظارت بر انجام فعالیت های نهاد ها، برای جلوگیری از ایجاد نفاق و جلوگیری از کسانی که حقوق افراد را پایمال می کنند.
2.اجرا و نظارت بر قوانین در تساوی حقوق بین قومیت ها و نژاد ها
3.افزایش و ارتقای مهارت کارمندان دولتی برای اجرای بهتر حقوق شهروندی در سطح جامعه
4.تشویق و پاداش به افرادی که بر اجرای قوانین شهروندی نظارت می کنند
5.مجازات و منع کارگزارانی که با مردم رفتاری دارند، خارج از عرف و حق شهروندی

6.ایجاد شاخص هایی برای آمارگیری و ارزیابی فعالیت های مسئولان جهت انجام حقوق شهروندی
7.انجام اصلاحات قوانین برای رعایت بهتر حق شهروندی مردم
8.ایجاد شرایط رفاهی اعم از ایجاد مراکز فرهنگی و ایجاد اشتغال و بالا بردن سطح خرید و توان مردم با افزایش حقوق، کاهش تورم
9.ایجاد امنیت و فضای آرامش بخش در سطح شهر
10.فراهم کردن محیطی پاک و تمیز برای شهروندان
11.ایجاد امکان تفریحی و زیبا و ساخت مدارس و مراکز درمانی برای شهروندان
12.وارد کردن تجهیزات پزشکی، دارویی، مواد و اقلام مورد نیاز شهروندان یک کشور

13.انجام تمهیدات برای هوایی سالم و عاری از هر نوع آلاینده و آلودگی
14.ایجاد حمل و نقل عمومی برای شهروندان و دسترسی آسان به این خدمات
15.فراهم کردن شرایط آسان تردد برای افراد معلول
16.در نظر گرفتن حق حیات و زندگی برای افراد و برخورد با افرادی که ناحق جان شهروندی را می گیرند.
17.ایجاد قوانین و اجرای آن برای جلوگیری از بهره کشی و کودک آزاری و ایجاد فضای آموزشی برای تربیت کودکان
18.برخورد جدی با افراد تکدی گر و افرادی که از شهروندان اخاذی و دزدی می کنند.
20.فراهم کردن حق آزادی بیان و ابراز عقیده، برای شهروندان و حمایت از اعتراضات و راهیپمایی های آنان

21.توضیحات مسئولین در برابر رفتاری که برای ارائه حق شهروندی انجام می دهند.
22.بازگو کردن و انتشار درست تمامی آنچه که در جامعه در حال وقوع است توسط دولتمردان
23. جلوگیر ی از انتشار محتوا های غیر اخلاقی در فضاهای رسانه های عمومی
24. ارائه خدمات وام و فضای آسان برای افرادی که به تازگی تشکیل خانواده داده اند.
24.ایجاد فرصت های اقتصادی برای شهروندان، با انعقاد قرارداد با بخش های خصوصی
25.شرح دادن روند و وضعیت اقتصادی کشور و شفاف برای شهروندان
26.مقابله و محافظت از خاک کشور در برابر تجاوزگران و دشمنان
تفاوت بین حقوق بشر و حقوق شهروندی
*مخاطب حقوق شهروندی، افراد یک جامعه ی کوچک است. که در هر کشور متفاوت است. اما حقوق بشر، تمامی انسانه ها را در سطح جهانی مخاطب قرار می دهد.
*حقوق بشر به هیچ نژاد، قوم، مذهب و آیینی بسنده نمی کند و تمامی انسان ها را با هر عقیده ای شامل می شود. اما حقوق شهروندی افراد، به ملیت، آیین و فرهنگ آن کشور گره خورده است.
*نظام حاکم بر نظارت حقوق شهروندی، دولت ها، حاکمیت، کشور ها و ملت هاست. اما سازمان نظارتی بر حقوق بشر، سازمان ملل و سازمان حقوق بشر است ،که تمامی ملت ها را در بر می گیرد.
*هدف و مسیر حقوق بشری، بر ایجاد ثبات، آرامش، امنیت و صلح بین تمامی انسان هاست. گرامی داشتن ذات انسات و کرامت آنان جز رسالت اصلی این سازمان است. اما هدف از حقوق شهروندی، ایجاد فضای دوستانه، نظم، امنیت، ثبات و ارتقای سطح کیفی مردم یک کشور است.

کلام اخر :
قلب یک جامعه مردم آن هستند و برای رضایمندی افراد جامعه حقوق شهروندی از الزامات است. از آن جایی که حقوق شهروندی و رعایت آن به حفظ، دوام و بقای یک جامعه کمک می کند، آموزش دیدن، توجه و اطلاع از آن بسیار حائز اهمیت است. این امر باعث می شود، افراد جامعه زندگی به دور از حاشیه، شاد و با رفاه بالا برخوردار باشند. توجه داشته باشید حقوق شهروندی به نفع تمامی مردم، چه شهروندان و چه مسئولان است. هر چقدر در حفظ و رعایت آن کوشا باشید، باعث بالا رفتن سطح کیفی زندگی خودتان می شوید.