امروزه به دلیل افزایش آلودگی هوا به خصوص در کلان شهر ها، شاهد پدیدار شدن انواع بیماری های تنفسی و پوستی زیادی در عموم مردم هستیم. به طور کلی در بلند مدت ناپاکی هوا تاثیر بسیار مخربی بر انسان ها و ادامه بقا داشته باشد و برای این موضوع بهتر است تدبیری بیاندیشیم تا زندگی خود و نسل های بعدی خود را کمتر به خطر بیاندازیم.
آلودگی هوا چیست و چگونه پدیدار می شود ؟
زمانی که حجم ذرات و گاز های مصنوعی و شیمیایی در هوا زیاد می گردد، دچار آلودگی می شود و وجود این گاز ها در هوا بسیار برای تنفس مضر بوده و دچار اختلال در سیستم تنفسی و قلبی و عروقی و سیستم ایمنی به ویژه در کودکان و سالمندان خواهد شد که گاها موجب مسمومیت و حتی مرگ نیز خواهد شد.
عوامل ایجاد آلودگی هوا
- استفاده از سوخت های فسیلی
- محصولات و فرآورده های سمی
- حمل و نقل فردی
- سوخت های کارخانجات
- آتش سوزی جنگل ها و محیط های طبیعی
- به وجود آمدن آلاینده ها با کشاورزی
تاثیر استفاده از سوخت های فسیلی
یکی از عواملی که خیلی در به وجود آمدن و افزایش آلودگی هوا تاثیرگذار است، استفاده از سوخت های فسیلی و نفت و گاز است. امروزه به دلیل بالا رفتن تقاضا مردم برای داشتن انواع کالا ها باعث ازدیاد کارخانجات شده است که در واقع کارخانه ها از انواع سوخت های فسیلی که یک منبع انرژی رایج است، استفاده می کنند. اکثر کارخانجاتی مانند سیمان، پتروشیمی تاثیرات بسیار خطرناکی برسلامت مردم می گذارد.
انواع بیماری های ناشی از آلودگی هوا
- بیماری های ریوی و تنفسی
- بیماری ها قلبی
- آلزایمر و فراموشی
- پارکینسون
- اختلال در رشد جنین و نوزادان
- سرطان مثانه
- انواع عفونت های ادراری
- انواع HIV
- سل
- مالاریا
بیماری های ریوی و تنفسی
همانطور که ذکر شد امروزه با زیاد شدن کارخانجات و استفاده از سوخت های فسیلی باعث ایجاد گاز های سمی و گلخانه ای در هوا خواهد شد. اگر بخواهیم به صورت علمی بررسی کنیم، “PM = 2.5” در اثر سوختن سوخت های فسیلی موجب آلودگی هوا خواهد شد. این ذرات ریز موجود در هوای آلوده یکی از دلایل اصلی بیماری سرطان ریه می باشد که این عامل مرگ و میر بالایی در جهان داشته است، همچنین یکی دیگر از بیماری های تنفسی که آلودگی هوا آن را به شدت تشدید می کند، آسم است که فرد بیمار به دلیل وجود بیش از اندازه دی اکسید نیتروژن در هوا به هنگام تنفس به سختی می افتد و حیات شخص نیز به خطر خواهد افتاد.
بیماری های قلبی
شاید شنیده باشید، زمانی که میزان آلودگی هوا زیاد می شود، اعلام می کنند که افراد دارای بیماری های قلبی کمتر فعالیت داشته باشند و ترجیحا به بیرون از منزل خود نروند. زیرا به هنگام تنفس ذرات ریز که شامل سرب و اکسید نیتروژن و دی اکسید سولفید و... می باشد، وارد جریان خون ما می شوند و باعث التهاب و گرفتگی عروق خواهند شد و به ویژه اگر سابقه بیماری های قلبی داشته باشید تاثیر بسیار بیشتری خواهد گذاشت.
آسیب های مغزی
یکی دیگر از تاثیرات آلودگی هوا بر مغز است که موجب انواع بیماری ها مانند فراموشی و آلزایمر و پارکینسون و ... خواهد شد. در واقع ذرات آلوده از طریق مجرای گوارشی و تنفسی وارد بدن و جریان خون می شوند و به این صورت است موجب به خطر افتادن مغز و اختلال در سیستم عصبی خواهد شد.
اختلال در رشد جنین و رشد نوزادان
از تاثیرات بسیار مخرب آلودگی هوا که باعث کاهش جمعیت و خطر انقراض را به دنبال دارد، اختلال در رشد جنین و زایمان زودرس مادر و کاهش رشد نوزادان است و زمانی که این اتفاق رخ می دهد ؛ کودکانی که هنوز رشد کامل خود را طی نکرده اند، به دنیا می آیند و در آینده مشکلات زیادی برای آن کودک به بار خواهد آورد.
انواع HIV و ایدز
طبق گزارشات رسمی اعلام شده آلودگی هوا بر مبتلا شدن به انواع بیماری هایی نظیر ایدز هم اثر گذاشته است به طوری که آمار مرگ و میر کسانی که مبتلا به HIV شده اند، چهار برابر بیشتر شده است.
تاثیر آلودگی هوا بر کودکان
کودکان بیشتر از بزرگسالان در معرض خطر با هوای آلوده قرار می گیرند به دلیل اینکه تعداد تنفس بیشتر و ریه های کوچکتری دارند. همچنین در روند خواب و رشد آن ها نیز تاثیر منفی می گذارد و به طور مثال اگر کودک در زمانی که هوا بسیار آلوده است، دچار سرماخوردگی شود ممکن است دچار سرفه های شدید و برونشیت ریوی نیز گردد و یا حتی برخی از کودکان دچار آلرژی های شدید نیز می شوند که بسیار زندگی برایشان سخت و طاقت فرسا می شود.
تاثیر آلودگی هوا بر زنان باردار
آلودگی هوا می تواند تاثیر به شدت منفی بر زنان باردار داشته باشد که از جمله کم شدن وزن جنین و زایمان زود هنگام و یا حتی مرگ جنین به هنگام تولد شود. البته خانم های باردار می توانند با رعایت کردن یکسری نکات میزان تاثیر آلاینده ها را برای خود و فرزند خود کاهش دهند. این نکات عبارتند از :
- در روز هایی که میزان آلودگی بیش از حد مجاز است تا جایی که امکان دارد از منزل خارج نشوید.
- اگر که به شیر حساسیت ندارید، می توانید در روز هایی که هوا آلوده است میل کنید.
- در روز هایی که میزان آلاینده ها بیش از حد زیاد هست از هرگونه انجام دادن ورزش و پیاده روی بپرهیزید.
- با استفاده از ماسک در روز های که هوا آلوده است می تواند تاثیرات و جذب آلاینده ها را که از طریق دستگاه تنفسی وارد بدن می شوند را کاهش داد.
راهکار های کاهش آلودگی هوا
ما می توانیم با انجام دادن راهکار هایی جهت کاهش آلودگی هوا اقدام کنیم تا بتوانیم از میزان تاثیرات مخرب آن بر روی بدن کم کنیم و بتوانیم سلامتی را به خود باز گردانیم. از جمله این راهکار ها :
- استفاده بیشتر از وسایل نقلیه
- مصرف صحیح از انرژی
- استفاده نکردن از سموم شیمیایی
- استفاده و خرید وسایل بازیافتی
استفاده از وسایل نقلیه عمومی
همانطور که در جریان هستید امروزه به دلیل بالا رفتن جمعیت و ازدیاد خودرو ها همچنین علاقه عموم مردم به استفاده از خودرو های شخصی، استفاده از وسایل نقلیه کاهش پیدا کرده است که بسیار عاملی خطرناک برای افزایش آلودگی در هوا خواهد بود و پیشنهاد می شود که برای رفت و آمد های شهری بیشتر از وسایل نقلیه عمومی استفاده شود.
مصرف صحیح از انرژی
کاهش مصرف انرژی یکی دیگر از کار هایی است که اگر انجام شود بسیار به کاهش آلودگی هوا و بیماری های ناشی از آن کمک خواهد کرد. از جمله راه های استفاده صحیح از انرژی می تواند، استفاده درست از انرژی برق و گاز باشد که در مواقعی که به آن احتیاج نداریم آن ها را خاموش کنیم یا در روز های تابستونی و زمستونی از لباس های مناسب استفاده کنید.
عدم استفاده از سموم
در واقع استفاده از سموم شیمیایی که در کشاورزی به کار برده می شود نه تنها برای بدن و سلامتی بسیار مضرند بلکه در آلودگی هوا نیز تاثیر مستقیمی دارد.
خرید کالا های قابل بازیافت
یکی از تاثیراتی که استفاده از کالا های بازیافتی دارد، قابل جذب در طبیعت هستند و باعث به وجود آمدن زباله ی بیشتر نمی شوند زیرا یکی از عوامل عمده در تشکیل آلودگی هوا، دفن زباله ها است که نه تنها به هوا آسیب زیادی وارد می شود بلکه بقا و محیط زیست همه جانداران نیز به خطر می افتد.
همچنین تولید کالا از مواد اولیه خام نیز شامل به وجود آمدن یک چرخه بزرگ تولید می شود که آلودگی های زیادی در پی خواهد داشت اما بازیافت کالا هم به حفظ محیط زیست کمک خواهد کرد هم تاثیر کمتری در آلوده شدن هوا خواهد گذاشت.
تاثیر آلودگی هوا بر پوست
آلاینده های موجود در هوا بسیار از منافذ سطح پوست کوچک تر هستند و به راحتی به سطح پوست نفوذ می کنند و باعث به وجود آمدن انواع بیماری های پوستی مانند حساسیت و بروز انواع آکنه یا حتی پیری زود هنگام خواهد شد و چون لایه محافظتی پوست دچار خلل می شود در برخی موارد نیز باعث سرطان پوست شده است.
راه های محافظت از پوست در برابر آلودگی هوا
همانطور که بالاتر ذکر شد وجود آلاینده ها در هوا باعث از بین رفتن لایه محافظتی سطح پوست خواهد شد و نیز یکسری راه حل ها برای جلوگیری آسیب های ناشی از آلودگی هوا پیشنهاد می شود که انجام دهید تا بتوانید پوست شاداب و سالم تری داشته باشید.
- استفاده شوینده های مناسب پوست خود
- استفاده از کرم ضد آفتاب
- استفاده از مرطوب کننده
- عدم استفاده از دخانیات
- استفاده از انواع ویتامین ها
کلام آخر
به طور کلی همه ما می توانیم از راه حل های موجود و ساده برای کاهش آلودگی هوا مثل استفاده کمتر از وسایل نقلیه شخصی یا استفاده از مواد قابل بازیافت، هوای پاک را برای سلامت خود و آیندگان فراهم کنیم و همچنین به بقای جانداران و حفظ محیط زیست کمک خواهد شد.