یکی از موضوعاتی که امروزه همه انسان ها به دنبال بدست آوردن آن هستند افزایش تمرکز و توجه است که به بهتر انجام شدن کار ها کمک ویژه ای می کند و در مسیر پیشرفت کاری و درسی شما تاثیر گذار خواهد بود.
تمرکز چیست ؟
به صورت کلی تمرکز، به توجهی که به یک فکر، یک شخص یا یک چیزی داشته باشید به صورت کوتاه یا بلند مدت گفته می شود که هر چقدر بتوانید تمام توجه خود را بر موضوعی معطوف کنید ؛ در واقع روی آن موضوع تمرکز کرده اید و تنها راجب آن موضوع معین می توانید تفکر کنید و بهره وری بیشتری داشته باشید.
دلایل پایین آمدن تمرکز
مقدار و میزان تمرکز در افراد مختلف، متفاوت است و نمی توان به صورت کلی میزان تمرکز همه انسان ها را یک شاخص در نظر گرفت. اما امروزه با به وجود آمدن تکنولوژی بخش زیادی از وقت آدم ها صرف اینترنت و گوشی و فضای مجازی می شود که این عامل می تواند تاثیر مخربی روی تمرکز داشته باشد. همانطور که مغز بسیار قوی و هوشمند است اما تفاوت بین واقعیت و مجازی را گاهی تشخیص نمی دهد و همین امر موجب کاهش تمرکز می شود و فرد روند نزولی را در زندگی خود طی خواهد کرد. از دلایل دیگر کاهش تمرکز شامل:
- اضطراب : نگرانی و ترس می تواند ذهن شما را مشغول به خود نگه دارد و به همین دلیل دیگر نمی توانید روی موضوعی خاص تمرکز کنید.
- کم خوابی : کمبود خواب و استراحت موجب خستگی ذهن شما خواهد شد و تمرکز را نیز به شدت پایین می آورد.
- نامنظمی : مرتب نبودن محیط و فضایی که در آن جا درس می خوانید و یا کار می کنید می تواند تاثیر ویژه ای بر تمرکز شما داشته باشد.
- مشکلات هورمونی : نبود تعادل بین هورمون ها می تواند برای شما دردسر ساز شود و لازم هست برای این مورد آزمایش های هورمونی زیر نظر پزشک انجام شود.
و ... می باشد که در این مقاله قصد داریم به بالا بردن تمرکز و موثر ترین روش های آن بپردازیم.
بهترین و موثر ترین روش های افزایش تمرکز
طبق گفته ی محققان یکسری راه ها و روش ها برای افزایش سطح تمرکز وجود دارد که توانسته اند نتایج مثبتی را به ارمغان بیاورند که عبارتند از :
نوشتن لیست کار ها یا To do list :
بسیار می تواند به نظم ذهنی شما کمک کند و ذهن شما را در پویش نگه می دارد و وادار به تمرکز برای انجام دادن کار ها می کند. و حتی ذهن شما لحظه شماری خواهد کرد برای تیک زدن کار های انجام شده که خود یک نوع انگیزه هم محسوب می شود.
انجام دادن بازی های فکری :
یکی از بهترین و آسان ترین روش های افزایش تمرکز، انجام دادن بازی های فکری است که ذهن شما را به چالش می کشد و زمانی که برای رسیدن به راه حل ها صرف می کنید بدان معناست که روی آن موضوع تمرکز کرده اید. بازی هایی مانند: شطرنج، سودوکو، پازل و ... که نه تنها تمرکز شما را بالا می برد بلکه هوش شما نیز افزایش پیدا می کند.
ورزش کردن :
داشتن تحرک کافی و به صورت ممتد ورزش کردن می تواند تاثیر خوب و مثبتی روی افزایش تمرکز شود اعم از یوگا، تنیس، گلف و ... همچنین انجام دادن نرمش های کششی هم بی تاثیر نیست. در کل زمانی که ورزش می کنید هورمون های شادی بخش هم در بدن شما ترشح می شود و جلوگیری از هرگونه نشخوار ذهنی می کند زیرا معمولا افرادی که تمرکز پایینی دارند در طول روز اتفاقات را مدام مرور می کنند و تمرکز خود را از موضوعات حال از دست می دهند که در اصلاح پزشکی به آن نشخوار ذهنی گفته می شود.
مدیتیشن و مراقبه :
با انجام دادن انواع مراقبه ها یا مدیتیشن در طول روز چند دقیقه ای ذهن خود را رها کنید و سعی کنید به هیچی فکر نکنید تا کمی ذهن شما آرام شود و بتوانید به موضوعات مهم توجه داشته باشید و عملکرد زندگی خود را بهبود دهید.
استفاده از تکنیک های روانشناسی :
یکی از تکنیک های افزایش تمرکز به نام "پومودورو" گفته شده است که می تواند بر توجه تاثیر گذار باشد. در این تکنیک فرد باید یک کار را به مدت بیست و پنج دقیقه انجام دهد مانند درس خواندن و بعد پنج دقیقه استراحت کند و این روند را چهار بار تکرار کند سپس یک ربع الی نیم ساعت استراحت کند .
یکی دیگر از تکنیک هایی که روانشناسان پبشنهاد می دهند ؛ تکنیک ده دقیقه است :
که شما می توانید زمانی که مشغول انجام دادن کاری هستید و یکدفعه توجه خود را از دست می دهید و موضوع دیگری به ذهن شما می رسد آن را به ده دقیقه بعد موکول کنید که در واقع به ذهن خود آموزش می دهید که بعدا راجب آن موضوع جدید فکر کند و تمرکز خود را روی لحظه حال می گذارید.
انجام کار ها به صورت مجزا و تک تک :
اگر از جمله افرادی هستید که تمرکز پایینی دارید حتما توجه داشته باشید که چند کار را با هم انجام ندهید و زمانی که یک کار را به اتمام رساندید، کار بعدی را شروع کنید و اگر کار مهمی پیش آمد که مجبور به تغییر روند کاری خود شدید حتما کار قبلی خود را یادداشت کنید که تا کجا انجام شده است و بعد کار فوری را انجام دهید
اولویت بندی برای انجام کار ها :
یکی دیگر از مهم ترین روش های افزایش تمرکز نوشتن کار ها بر اساس اولویت فوری و مهم بود است و پیشنهاد می شود کار هایی که زمان کوتاهی می برند و نیاز به تمرکز و توجه کمتری دارند را اول انجام دهید تا با حس بهتری که بخشی از کار های تان انجام شده است سراغ کار بعدی بروید.
تمرینات ریاضی انجام دهید :
انجام دادن تمرینات ریاضی به صورت ذهنی و بازی با ارقام و اعداد می تواند دقت شما و میزان توجه و تمرکز شما را بالا ببرد. همچنین برای تمرکز در درس خواندن هم می تواند بسیار مفید باشد.
استفاده از مواد غذایی سالم در رژیم غذایی :
خوردن غذاهای حاوی چربی سالم مانند انواع ماهی ها که امگا 3 دارند ، انواع مغزیجات مانند بادام زمینی و فندق و ...، انواع سبزیجات تازه و سبز می تواند به بهبود عملکرد مغز و افزایش تمرکز کمک به سزایی کند.
آب زیاد بنوشید :
پیشنهاد می شود در طول روز حتما به مقدار مناسب و زیاد آب بنوشید زیرا کم آبی تاثیر مخربی بر مغز دارد و همچنین بر عکس یعنی هر چه میزان آب مصرفی بیشتر باشد مغز راحت تر می تواند فکر کند و به کار خاصی توجه ویژه ای داشته باشد.
استفاده از هندزفری یا هدفون :
شما می توانید به هنگام مطالعه یا انجام دادن کاری مهم از هدفون یا هندزفری استفاده کنید تا صدا های اطراف موجب حواس پرتی شما نشوند، همچنین شما می توانید در زمان مدیتیشن هم از آن استفاده کنید و یک موزیک آرامش بخش برای خود پخش کنید.
خواب به اندازه و کافی :
استراحت به موقع و به اندازه قطعا تاثیر خوبی در روند کاری و تحصیلی شما خواهد داشت زیرا باعث می شود در طول روز سرحال و شاداب تر باشید و در نتیجه توانایی تمرکز کردن بر کار ها در شما بیشتر می شود و نحوه عملکردتان هم بالاتر می رود.
استفاده از حواس پنجگانه :
برای بالا بردن تمرکز شما می توانید از حواس خود کمک بگیرید و با حواس پنجگانه خود کار ها را انجام دهید به طور مثال زمانی که می خواهید یک غذای لذیذ را بخورید آن را ببویید، نگاه کنید، مزه کنید. این کار را اگر در تمامی مراحل زندگی خود و کار های روزمره انجام دهید در واقع حواس خود را در لحظه معطوف به یک کار کرده اید و موجب افزایش تمرکز شما خواهد شد.
تنفس عمیق :
در بین شلوغی روز سعی کنید چند دقیقه با آرامش در یک جای آرام قرار بگیرید و با چشمان بسته نفس عمیق بکشید و تنها به تنفس خود دقت کنید. کم کم آرامش خود را بدست خواهید آورد و می توانید روی موضوعات زندگی خود متمرکز باشید.
کتاب خوانی را به زندگی خود اضافه کنید :
خواندن کتاب و مطالعه کردن مجلات می تواند به یک عادت مفیدی برای افزایش سطح تمرکز در شما تبدیل شود و در واقع در جامعه ای که روز به روز فرهنگ کتاب خوانی در حال کم شدن است شما می توانید با این کار فرد مفیدی واقع شوید و همچنین به هدف خود که بالا رفتن سطح توجه به محیط اطراف است دسترسی پیدا کنید.
کلام آخر
در آخر سعی کنید در لحظه حال زندگی کنید و غرق در افکار گذشته و آینده خود نشوید تا بتوانید از اکنون لذت ببرید و صد البته اگر تمامی نکاتی که خدمت شما ذکر شد را به کار ببرید ؛ می توانید با تمرکز بر تمامی مراحل کاری و تحصیلی خود، زندگی خود را بهبود دهید و همچنین حتما حواس تان بیشتر به سلامت جسم و ذهن و روان خودتان باشد و چه خوب است که تعادل بین بودن در فضای کار و تحصیل و آرامش زندگی خود را حفظ کنید تا همیشه بتوانید در لحظه تمرکز خود را بر موضوعات مختلف بدست بیاورید.