خواستگاری، قدم اول مسیر آشنایی و ازدواج است که معمولا با حضور دختر و پسر, همراه با خانواده ها برگزار می شود. هدف از برگزاری این مراسم، آشنایی بیشتر خانواده ها با یکدیگر برای تصمیم گیری عاقلانه و بهتر، برای شروع یک زندگی با دوام همراه باعشق است.
آداب و رسوم صحیح مراسم خواستگاری در ایران
جلسات خواستگاری خانواده های ایرانی معمولا جو سنگین و رسمی دارد، بیشتر به پرسیدن سوالات برای رسیدن به تفاهم و پیدا کردن نقاط مشترک پرداخته می شود.
چند نمونه از سوالات خانواده ها از همدیگر :
خانواده ها اهل کدام شهر هستند ؟
آداب و فرهنگ و رسومات شهرشان چه هست ؟
آیا داماد دارای شغل و جایگاه اجتماعی هست ؟
خانواده ها ساکن کدام منطقه هستند ؟
اهداف داماد و عروس برای زندگی شان به چه صورت است ؟
آیا داماد سربازی رفته است یا خیر ؟
آیا داماد شرایط مهیا کردن یک زندگی را دارد ؟ مثل گرفتن عروسی و خانه و ماشین..
معمولا در مکالمه هایی که بین خانواده ها در مراسم خواستگاری رد و بدل می شود, می توانید به یک جمع بندی برسید که آیا این دو خانواده امکان و شرایط وصلت را دارند یا خیر.
آدابی که خانواده پسر باید در مراسم خواستگاری رعایت کنند :
در مراسم خواستگاری که اولین دیدار رسمی خانواده ها با یکدیگر است ؛ گفتگو و رفتار هایی که خانواده داماد با طرف مقابل خود داشته باشند خیلی مهم و تاثیر گذار خواهد بود.
گل و شیرینی مناسب مراسم خواستگاری
یکی ازمهم ترین اقدامات مراسم خواستگاری در ایران، خرید گل و شیرینی توسط خانواده ی داماد است. این مورد در ظاهر شاید بی اهمیت جلوه کند ؛ ولی ظاهر و کیفیت مورد قضاوت واقع می شود و تا همیشه در یاد عروس و خانواده اش باقی می ماند.
البته با توجه به تغییرات رسوم, در برخی از خانواده ها عروس هم در خرید این موارد پیشنهاد می دهد. اگر مراسم کاملا سنتی ایرانی هست، بهتر است از گل های همه پسند، مثل رز و لیلیوم استفاده شود.
استایل و پوشش مناسب خانواده ی داماد در خواستگاری
نوع پوشش، نشانه ی فرهنگ و اعتقاد ماست. این مورد درکشور ما ایران بسیار مهم است. در مراسم خواستگاری بخصوص جلسه ی اول بهتر است از پوشش رسمی مانند کت و شلوار استفاده کنیم. پوشش و ظاهر خانواده ها هم ازجمله مواردی هستند که مورد قضاوت قرار می گیرد و در تصمیم گیری اثرمی گذارد. برند پوشیدن ملاک نیست ؛ مهم آراستگی و پاکیزگی لباس و ظاهر است. در انتخاب رنگ لباس بهتر است از رنگ های خنثی و ملایم مثل کرم و سفید استفاده کنیم.
نحوه ی رفتار صحیح خانواده ی پسر در فرهنگ خواستگاری ایرانی
داماد :
اگر داماد هستید بیشتر سکوت کنید و در زمانی که خانواده ی عروس سوالات خود را پرسیدند، صادقانه و با آرامش پاسخ دهید.
پدر داماد :
معمولا در مراسم خواستگاری، برای شروع صحبت و آب شدن یخ جمع، پدر داماد با کسب اجازه از خانواده ی عروس شروع به صحبت می کند و از شرایط خانوادگی، شرایط شغلی، اخلاقی و اعتقادی پسرش صحبت می کند.
مادر و دیگراعضای خانواده ی داماد :
زبان بدن، نحوه ی برخورد و لحن صحبت همگی نشانه ی اخلاق و تربیت خانوادگی است و می تواند دختر را نسبت به خانواده ی همسر دلگرم و صمیمی یا دل سرد کند. پس حتی اگر نظر منفی دارید نسبت به این وصلت، بازهم در مراسم خواستگاری روی خوش نشان دهید.
آدابی که خانواده دختر باید در مراسم خواستگاری رعایت کنند :
همان طور در برخورد اول خانواده داماد باید اصول و نکاتی را برای جلب رضایت عروس و خانواده اش رعایت کنند ؛ خانواده دختر هم باید مبادی آداب و با احترام و تاثیرگذار رفتار کنند.
پذیرایی مناسب از میهمان ها در مراسم خواستگاری
زیبایی و تمیزی خانه، استفاده از ظروف زیبا، میوه آرایی و گل آرایی در مراسم خواستگاری مهم و اثرگذار است. در خواستگاری های قدیم سنتی ایرانی رسم بر این بود که عروس خانم از اول مراسم در جمع حضور نداشت و بعد از حضور در جمع و خوش آمد گویی با خانواده ی داماد، با سینی چای از میهمان ها پذیرایی می کرد. اما در حال حاضر رسومات تغییر کرده است و عروس خانم همان ابتدا جلوی درب منزل خوش آمد گویی می کند و لزومی بر تعارف چای و پذیرایی کردن عروس خانم نیست.
استایل و پوشش مناسب دختر در مراسم خواستگاری
ظاهر و پوشش در هر دو خانواده مهم است. عروس باید پوششی در خور برای مراسم خواستگاری داشته باشد. شما می توانید از کت و شلوار ساده یا شومیزی مناسب با شلوار استفاده کنید. در انتخاب لباس دقت داشته باشید ؛ از رنگ های لایت مثل صورتی کم رنگ، سفید و کرم استفاده کنید. استایل لش و گشاد یا خیلی تنگ نپوشید. حتما از روفرشی و صندل استفاده کنید. میکاپ شما در مراسم خواستگاری باید لایت و کم باشد.
نحوه ی رفتار صحیح خانواده ی دختر در فرهنگ خواستگاری ایرانی
عروس :
- اگرعروس هستید ؛ با اعتماد بنفس صحبت کنید.
- خیلی واضح و کامل خواسته های خود را مطرح کنید.
- لبخند را فراموش نکنید.
- صدا و لحن شما نه خیلی آرام و نه خیلی بلند باشد.
- حتی اگر مخالفتی شنیدید ؛ با احترام باید رفتارکنید.
پدر و مادر عروس :
- اگر پدر و مادر دختر هستید، باید صحبت های خود را حمایت گرانه مطرح کنید و باعث دلگرمی دخترتان بشوید.
- در بعضی موارد برای طلب خواسته های تان خود را به جای خانواده ی داماد بگذارید و درک متقابل داشته باشید.
- در مراسم خواستگاری ریزبینی و نکته سنجی در کلام داشته باشید که بهتر بتوانید خانواده ی مقابل را بشناسید.
- حتی اگر بنا به دلایلی به تفاهم با خانواده ی داماد نرسیدید باید با احترام و خوش رویی رفتار کنید، چون به هر حال میزبان هستید.
سوالاتی که در مراسم خواستگاری از خانواده داماد و عروس پرسیده می شود :
حرف های زده شده در مراسم خواستگاری بسیار مهم وسرنوشت ساز است. تصمیم گیری خانواده ها از صحبت های بین دوطرف انجام می شود.
سوالات خانواده ی داماد در مراسم خواستگاری در فرهنگ ایرانی :
پدر داماد :
- اگر پدر داماد هستید بهتر است صحبت را شروع کنید و صحبت های جمع را جهت دهید.
- شرح حالی در مورد وضعیت معیشتی و مالی خودتان و فرزندتان بدهید.
- این که تا چه اندازه می توانید حامی و پشتیبان فرزند خود، برای شروع زندگی باشید.
مادر داماد :
- اگر مادر داماد هستید بهتر است در مراسم خواستگاری طوری صحبت کنید ؛ که باعث دلگرمی عروس شوید و باید واقعا ثابت کنید که عروس خود را مثل دختر خود می دانید.
- محل سکونتی که مورد رضایت عروس خانم هست، را بپرسید.
- جویای فعالیت و شغل عروس خانم شوید.
- سعی بر این داشته باشید علایق و سلیقه عروس خانم را بفهمید.
داماد :
معمولا در مراسم خواستگاری ایرانی حتی اگر داماد از آشنایان باشد، باز هم باید شرح حال کاملی از خود بدهد و اهدافش را برای آینده روشن کند. داماد باید با اعتماد بنفس کامل و خیلی محترمانه خواسته های خود را در جمع بیان کند.
- بیوگرافی خود را بگویید، ولی اگر خانواده ی دختر آشنا باشد، نیاز به گفتن سن و اسم نیست.
- شغل و درآمد حدودی را باید حتما در مراسم خواستگاری بگویید.
- اینکه چه اهدافی برای آینده دارید. مثلا آیا قصد مهاجرت دارید ؟ در چه شهری می خواهید سکونت کنید.
- آیا دارای ماشین و خانه هستید یا نیستید ؟
سوالات خانواده ی عروس در مراسم خواستگاری در فرهنگ ایرانی :
خانواده ی عروس با سوالاتی که از خانواده ی داماد می پرسند و هم پاسخی که از جانب آنها دریافت می کنند، می توانند خط فکری و سطح خانوادگی آن ها را تشخیص دهند.
پدر عروس :
- اگر پدر عروس هستید ؛ سوالاتی از جمله میزان درآمد، استقلال داماد و شغل او را بپرسید.
- از اهداف داماد برای ساختن یک زندگی مشترک بپرسید.
- انتظارات خانواده و خودتان، را به داماد بگویید.
مادر عروس :
- اگر مادر عروس هستید، حمایتگرانه از خواسته ها و اخلاقیات دخترتان بگویید.
- می توانید در مراسم خواستگاری، سوالاتی درباره ی روابط داماد با خانواده و دوستانش بپرسید.
- اگر مسائل اعتقادی برای شما مهم باشد، می توانید در این خصوص سوال بپرسید.
عروس :
معمولا در مراسم خواستگاری, عروس خانم سکوت می کند تا بزرگتر ها صحبت کنند و معمولا سوالات خود را درخلوت از داماد می پرسد.
- می توانید از حقوقی که می خواهید ؛ در جمع صحبت کنید.
- میزان مهریه ای که در نظر دارید ؛ را مطرح کنید.
- در خواستگاری شرایط رفاهی که انتظار دارید، برای شما تامین شود را بازگو کنید.
- اگر می خواهید ادامه ی تحصیل دهید، این موضوع را حتما در خواستگاری بیان کنید.
- میزان تحصیلات و شرایط شغلی خود را شرح دهید.
سوالات مهم عروس و داماد از یکدیگر در مراسم خواستگاری ایرانی
در ایران معمولا رسم بر این است که بعد از صحبت خانواده ها، دقایقی عروس و داماد در خلوت با هم دیگر صحبت کنند، حتی اگراز قبل هم با هم آشنا باشند.
می توانید برای شناخت هم این 30 سوال را بپرسید.
1. چرا در این لحظه احساس کرده اید که می توانید، زندگی مشترک تشکیل دهید ؟
2. در تصمیم گیری ها بیشتر از مادر خود یا پدر خود کمک می گیرید, یا کلا سعی می کنید خودتان مسائل شخصی خود را حل کنید ؟
3.در واکنش به اتفاقات مختلف زندگی بیشتر به ندای قلب و احساس خود اهمیت می دهید یا سعی می کنید خیلی اصولی و منطقی به قضایا نگاه کنید ؟
4.دایره ی صمیمیت با دوستانتان و اقوام به شکل هست ؟ آیا اهل سفر و مهمونی با دوستانتان هستید ؟
5.اگر گذشته برای شما مهم است می توانید، در خواستگاری از روابط و فعالیت های طرف مقابل که در گذشته انجام داده است، مطلع شوید. مثلا آیا قبلا در رابطه با شخصی بوده اید ؟
6.دیدگاه شما در مورد ادیان مختلف چیست ؟ رابطه ی معنوی با خالق خود در چه اندازه هست ؟ آیا به این مسائل اعتقادی دارید ؟
7.در ایران و خانواده های ایرانی, حجاب مسئله ای مهم و اجباری است. تعریف پوشش و حجاب از نظر شما چیست ؟
8.اگر دختر هستید، می توانید از داماد بپرسید آیا با ادامه تحصیل و یا کار در بیرون موردی دارید ؟
9.حتما در مراسم خواستگاری، هدف و آینده نگری طرف مقابلتان را با سوالات مختلف جویا شوید. اینکه آیا برای ارتقای شغلی، خرید ملزومات زندگی و مهاجرت یا برنامه های دیگر زندگی چه برنامه ای دارید ؟
10.علاقه مندی و پیگیری طرفین در مسائل سیاسی به چه صورت هست ؟
11.اهل سفر و طبیعت گردی هستید ؟ یا ترجیح می دهید به مکان های شلوغ مثل سینما، بازار و رستوران بروید ؟
12.برنامه طرفین برای فرزند آوری به چه نحوی است؟
13.آیا اهل هنر و ورزش و موسیقی هستید و دراین رشته ها فعالیت دارید ؟
14.زمانیکه عصبانی می شوید، ترجیح می دهید مکان را ترک کنید یا صحبت کنید تا مشکل برطرف بشود ؟
15.تعریف آزادی برای دو طرف درچه خلاصه می شود ؟ چهارچوب و حدودهای خود را مشخص کنید.
16.صادقانه بگویید آیا استعمال دخانیات برای شما اهمیت دارد یا ندارد.
17. چند مورد از اخلاقیات شاخص خود را بگویید ؟
18.تا چه اندازه تمیزی و نظم برای شما مهم است ؟
19.از نظر جسمی، اختلال یا معلولیت یا بیماری خاصی دارید یا خیر ؟
20.نظر خود را در مورد راهنما و تراپیست بگویید ؟
21.بیشتر دوست دارید وقت خود را با خانواده و دوستان بگذرانید یا خلوت و تنهایی برای شما جذاب تراست ؟
22. چه رفتاری بسیار برای شما زجرآور و چه رفتاری باعث خوشنودی شما می شود ؟
23.آیا در زندگی مشترک حقوق را برابر می دانید ؟ یعنی زن هم باید در مخارج و چالش های زندگی دخیل باشد؟ و مرد هم در امور خانه فعال باشد ؟
24. دریافت عشق و محبت را در نوازش و درآغوش گرفتن میبینید یا کلام، شما را لبریز ازعشق می کند ؟
25.در جلسه خواستگاری الویت بندی زندگی خود را خلاصه بگویید.
26.حتما انتظارات و تمایلات جنسی را ازهم بدون خجالت بپرسید.
27.آیا در مشکلات و چالش های زندگی خود را مقصرمی دانید یا اوضاع جامعه و خانواده را مقصر می دانید ؟ و دلیل را هم بپرسید.
28.آیا روتین و برنامه خاصی برای خورد و خوراک و فعالیت های روزانه ی خود دارید ؟
30.آیا اهل آموزش یا کتابخوانی هستید و درچه زمینه ای مطالعه دارید ؟
با پرسیدن اینگونه سوالات درمراسم خواستگاری می توانید به یک شناخت نسبی از طرف مقابل خود برسید. ولی در هرصورت یک جلسه و این 30 مورد سوال کافی نیست. برای آشنایی بیشتر، حتما باید مدت زمانی ( بالای 6 ماه ) با همدیگر در ارتباط باشید تا از نزدیک واکنش, رفتار و دیدگاه طرف مقابل خود را در برهه های مختلف بسنجید.
کلام آخر :
با توجه به این که در خانواده های ایرانی، مراسم خواستگاری جز مراسمات مهم است، پس هر واکنش و رفتار و گفتاری حائز اهمیت است. این مراسم جهت شناخت برای امری مهم، یعنی ازدواج است. پس با اعتماد بنفس خواسته های خود را بیان کنید و در کلام خود صادق و روراست باشید.