در کل مفهوم کلی اعتماد به نفس به این معنی است که فرد باید به خود و توانایی هایش باور داشته باشد واین اعتماد را داشته باشد که در مواقع مختلف زندگی بتواند به بهترین شکل ممکن مثبت عمل کند که داشتن اعتماد به نفس حس خوبی را در ما ایجاد می کند.
عوامل موثر در اعتماد به نفس
- خود آگاهی
- پذیرش
- استفاده از کلمات مثبت
- یادگیری
- پذیرش خود، با همه ی نقاط ضعف و قوت
- استفاده مرتب از جملات مثبتی که می تواند حالمان را خوب کند ( گفتن روزانه مانترا)
- تجربه های مختلف می تواند در افزایش اعتماد به نفس کمک کند تا با قرار گرفتن در موقعیت های جدید بهتر عمل کنید.
برای داشتن حال خوب و ارزشمندی باید این کارها را انجام دهیم :
- داشتن برنامه روزانه منظم، به این صورت که هر روز کارهایی که در همان روز باید انجام دهیم را یادداشت کرده و نسبت به توانایی و وقت مان هدف گذاری کنیم.
- در آغاز و پایان هر روز شکرگزاری کرده و انجام مداوم این مورد حال خوبی را در ما ایجاد می کند.
- ورزش کردن به صورت روزانه و منظم سطح انرژی را بالا می برد و به عملکرد بدن هم کمک می کند.
- سعی کنیم افکار منفی را شناسایی کرده و با آن ها مقابله کنیم. با نوشتن افکار منفی تان و پیدا کردن علت های ایجاد آن می توانیم آن ها را از ذهنمان بیرون کنیم.
- خودمان رو دوست داشته باشیم و با خود مهربان باشیم.
- با ترس های خود روبرو شویم و با آن ها مواجهه کنیم.
- خودمان را در معرض چالش های مختلف و جدید قرار داده تا خویش را محک بزنیم و از شکست نترسیم.
- نقاط ضعف خود را شناسایی کرده و روی نقاط قوت کار کنیم.
علایم و نشانه های کمبود اعتماد به نفس در افراد
- این افراد گاها زود رنج هستند و انتقاد پذیر هم نیستند.
- این افراد مدام در حال مقایسه خودشان با افراد موفق هستند و به جای اینکه تمرکزشان رو خودشان باشد، نگاه شان به دیگران است.
- در اغلب موارد مدام به دنبال تایید و رضایت دیگران هستند.
- در رابطه با کار هایی که انجام می دهند توضیح اضافی می دهند.
- به شدت کمال گرا هستند.
اولین قدم ما برای رسیدن به قله ی اعتماد به نفس این است که در مقابل کارهایی که برای ما دشوار و سخت است صادق باشیم و خودمان را گول نزنیم. زیرا که اعتماد به نفس یک احساس درونی و واقعی است که از درون ما شکل می گیرد نه از بیرون مان.
این فکر تعهد ما به خودمان است و برای این تعهد هر چیزی که لازم باشد را انجام می دهیم تا به خواسته های خود برسیم. اینکه تظاهر کنیم اعتماد به نفس داریم؛ در صورتی که نداریم، از درون حال ما را بدتر می کند و باید در نظر داشته باشیم تا زمانی که فقط به کار هایی که فکر می کنیم، می توانیم انجام دهیم دست می زنیم؛ هرگز به اعتماد به نفس واقعی دست پیدا نخواهیم کرد.
باید بدانیم که برای شروع کار جدید, ترس از شکست کاملا طبیعی است و ما نباید به عقب برگردیم، با در نظر گرفتن و شناخت ترس ها باید بپذیریم و انجامش دهیم.
انواع اعتماد به نفس
سه نوع اصلی اعتماد به نفس وجود دارد که ما باید آن ها را بشناسیم :
اعتماد به نفس رفتاری
اعتماد به نفس احساسی
اعتماد به نفس معنوی
اعتماد به نفس رفتاری
اعتماد به نفس رفتاری به معنای توانایی در انجام کارهاست از قبیل کارهای ساده و روزمره. در این نوع اعتماد به نفس باید در مقابل مشکلات و موانع قرار بگیریم و از کارهای کوچک و ساده شروع کنیم تا به پایان برسانیم و در صورت لزوم می توانیم از دیگران هم کمک گرفت. می توانیم زندگی نامه افراد موفق را بخوانیم و از آن ها یاد بگیریم و باید به خاطر داشته باشیم مهم ترین نکته در این نوع از اعتماد به نفس، عملکرد ماست.
اعتماد به نفس احساسی
اعتماد به نفس احساسی به معنای توانایی کنترل و شناخت احساس ماست.
اعتماد به اینکه می توانیم احساس خود را بیان کنیم و آنچه در افکارمان می گذرد را بازگو کنیم.
ایمان به اینکه می توانیم با دیگران ارتباط دوستانه و خوبی داشته باشیم.
در جمع ها قرار بگیریم و با دیگران ارتباط خوب و مناسبی برقرار کنیم. به گونه ای که هم خودمان و هم اطرافیان مان در احترام و آرامش ذهنی باشیم.
اعتماد به نفس معنوی
اعتماد به نفس معنوی به معنای ایمان و اعتقاد ما به خدا و آفرینش است و مهم ترین نوع اعتماد به نفس, اعتماد به نفس معنوی است ؛ در این نوع اعتماد به نفس ما باید با اعتقاد به خدا و جهان هستی به تکامل برسیم. با اعتماد قلبی و با در نظر گرفتن وجود خالقی که این جهان را با نظم و با این وسعت آفریده و هیچ خطایی در نظم الهی وجود ندارد، باید نشانه ها را دنبال کنیم و بی تفاوت از کنار آن ها رد نشویم.
مبنای سنجش اعتماد به نفس
یکی از مهم ترین راس اعتماد به نفس ارزش گزاری است و با داشتن ارزش های مشخص شده برای خود, می توان در تمام مراحل زندگی تصمیم درستی بگیریم و درست رفتار کنیم، برای این کار باید ارزش های خود را بنویسیم و بعد آن ها را اولویت بندی کنیم و این نظم دهی ما را وادار به انتخاب می کند.
برای مثال : افرادی را در نظر بگیرید که شغل خود را به خانواده خود در اولویت قرار دادند و زمانی که مجبور به انتخاب می شوند با مشکلاتی مواجه خواهند شد که هم شغل و هم خانواده شان را کامل تحت تاثیر قرار می دهد و موضوع دیگر بر این مبنا است که ارزش های ما فقط با رفتارمان نمایان می شود، به خصوص رفتار هایی که در شرایطی که ما تحت فشار هستیم از خودمان بروز می دهیم.
کارهایی که ما انجام می دهیم و رفتاری که داریم می تواند اعتماد به نفس ما را افزایش و یا کاهش دهد و اگر برخلاف ارزش های خودمان رفتار کنیم احساس خوشایندی نخواهیم داشت و احساس سرکوب تمام وجود ما را در برمی گیرد.
برای مثال : اگر ما به رابطه عاطفی مان پایان دهیم و با در نظر گرفتن اینکه این رابطه با ارزش های ما هم سو نیست ؛ درست است که در بیشتر موارد حالمان بد می شود ولی در نهایت احساس خوبی را تجربه می کنیم ، چون به ارزش واقعی خود پایبند ماندیم.
بزرگترین دشمن اعتماد به نفس ترس است.
تمام اعمال و رفتارهایی که انجام می دهیم زاییده ی فکر ما هستند ؛ برای مثال احساس ترسی که داریم, معمولا این فکر در نتیجه احساس میل و آرزو در ذهن ما ایجاد شده و اگر به احساس ترس, بهای بیشتری دهیم افکارمان ترسو می شوند و این ترس هر روز ما را از انجام دادن کارهایی که می خواهیم انجام دهیم باز می دارد.
ترس ممکن است به شکل مستقیم خود را به ما نشان دهد و یا ممکن است به شکل غیر مستقیم مانع ما شود. حسی که در ما وجود دارد و به این ترس دامن می زند, حسی به نام آسایش است، که در اغلب موارد ما نمی خواهیم از دایره آسایش خود خارج شویم و دوست داریم که در منطقه ای که به دور از هر گونه چالش است ماندگار شویم.
باید بدانیم که دایره آسایش باعث می شود که ما از هر گونه تغییر و تلاشی فراری باشیم و باید در مقابل این میل خود مقاومت کنیم. کسانی که به احساس میل و آرزو بهای بیشتری می دهند، افکار خلاقانه و شجاعانه تری را در ذهن خود تقویت می کنند و در نتیجه همان کاری را می کنند که می خواهند و به این ترتیب احساسات ما در داشتن یا نداشتن اعتماد به نفس تاثیرگزار است پس در نتیجه مهم است که چه احساساتی را در خود تقویت می کنیم.
حس خوب در نتیجه داشتن اعتماد به نفس
همه ما دوست داریم که افکار مثبتی داشته باشیم تا بتونیم عملکرد بهتری داشته باشیم اما ماندن در جایی که هستیم تغییری در ما ایجاد نمی کند و ما زمانی می توانیم خودمان را تغییر دهیم که ذهن خود را به چالش بکشیم، و کار های جدید را تجربه کنیم، با ترس ها رو به رو شده و آن ها را به سرانجام برسانیم.
برای داشتن اعتماد به نفس و داشتن زندگی خوب باید در لحظه زندگی کنید و زندگی خود را دوست داشته باشید و مدام حسرت چیزی که ندارید را نخورید، از موقعیت ها و توانایی هایی که دارید استفاده کنید و این باور مثبت را در ناخودآگاه خود ایجاد کنید.
هنگامی که اعتماد به نفس خود را براساس چیزی که باید انجام می دهیم نه براساس شکست ها، در عوض آن چیزی را در خودمان به وجود می آوریم که هیچ کس نمی تواند از ما بگیرد، در این مورد شاید مدت ها زمان ببرد تا بتوانیم اعتماد به نفس درونی خودم را بیابیم و با آن ارتباط برقرار کنیم ولی در نهایت می دانیم با موفقیت هایی که در این انتخاب ها به دست می آوریم عمیقا خوشحال خواهیم بود.
مشخصات فردی که اعتماد به نفس دارد چیست ؟
- شنونده های خوبی هستند و بخاطر این ویژگی ارتباط خوبی با اطرافیان شان دارند.
- هرگز از اشتباه کردن نمی ترسند و همیشه در حال یادگیری هستند.
- کمک گرفتن از دیگران را نشانه ضعف خود نمی دانند و در صورت لزوم کمک می گیرند.
- مهارت نه گفتن را به خوبی بلدند.
- هیچ وقت منتظر تایید دیگران نیستند اما به این معنی نیست که مشورت نگیرند.
- همیشه برای مهربانی و کمک به هم نوع پیش قدم می شوند.
- زبان بدن قوی دارند و ارتباط چشمی با افراد دارند.
- خودشان را با تمام نقاط ضعف و قوت شان می شناسند و قبول دارند.
- ارتباط اجتماعی خوبی دارند.
- به برنامه ریزی اهمیت زیادی می دهند و اهداف مشخصی دارند.
- در صورت استرس، آن را به خوبی کنترل می کنند.
نتیجه گیری:
اعتماد به نفس واقعی یکی از کلیدهای اصلی موفقیت است که از آگاهی ، افکار و درون مان سرچشمه می گیرد و با تلاش و تمرین می توان آن را تقویت کرد و با باور به خود و مهارت های مان می توانیم به مرحله ی جدیدی دست پیدا کنیم. در کل باید توانایی های خود را بشناسیم و بدانیم که شکست ها دلیل ضعیف بودن ما نیستند چون آدم های موفق هم دچار شکست و مشکلات می شوند ولی با این حال همچنان ادامه می دهند و باید انتخاب کنیم با وجود مشکلات اهداف خود را دنبال کنیم، پایمردی کنیم و جا نزنیم تا بتوانیم در جهت رشد و آگاهی قدم برداریم .
