امروزه همانطور که با پیشرفت و گسترش فناوری و استفاده از شبکه های اجتماعی رو به رو هستیم، اینترنت و فضای مجازی تاثیر به سزایی در زندگی جاری ما دارد، به طوری که بر تمامی کسب و کار ها و فعالیت های روزمره افراد هم تاثیر گذاشته است. در این مقاله به تاثیرات فضای مجازی و شبکه های اجتماعی بر زندگی و روابط افراد می پردازیم.
تاثیر مثبت فضای مجازی
استفاده از فضای مجازی و اینترنت می تواند، انجام دادن بسیاری از کار ها را برای افراد آسان کند، به طور مثال
- خرید اینترنتی
- دسترسی سریع به شبکه ی گسترده ای از اطلاعات
- بالاتر رفتن سطح آگاهی عموم افراد
- بهبود ارتباط بین افراد در کشور های مختلف
- آشنایی با فرهنگ های جدید
- تولید محتوا با کمک گرفتن از هوش مصنوعی
تاثیرات مخرب فضای مجازی
- کاهش تحرک افراد و افزایش وزن
- تاثیرات منفی بین زوجین
- افسردگی و منزوی شدن افراد
- ایجاد هورمون های فیک (غیرواقعی ) در بدن
- آسیب های روانی در افراد
- ایجاد افکاری در جهت مقایسه زندگی خود با دیگران
استفاده صحیح از فضای مجازی
همان طور که بالاتر به تاثیرات مثبت و مخرب استفاده از فضای مجازی در زندگی افراد اشاره شد ؛ می توان از این امکان هم به طور مفید استفاده کرد هم مخرب. دقیقاً مثل استفاده از چاقو که هم می توان برای درست کردن غذا از آن استفاده کرد و مواد غذایی را خورد کرد ؛ و هم می توان از همان چاقو در قتل و جنایت استفاده شود. بنابراین خوب یا بد بودن استفاده از فضای مجازی کاملاً بستگی به خود افراد دارد.
اعتیاد نوجوانان نسل جدید به فضای مجازی و اینترنت
به دلیل جذابیت و زیبایی فضای مجازی، امروزه نوجوانان علاقه مند به دنبال کردن آن هستند.
به طور کلی چون فضای مجازی به گونه ای است که نوجوانان با آزادی کامل می توانند اظهار وجود داشته باشند و توجه دریافت کنند و به احساس ارزشمندی برسند ؛ به فعالیت در فضای مجازی ادامه می دهند.
یکی دیگر از دلایل اعتیاد نوجوانان به فضای مجازی این است که چون وقت گذرانی در شبکه های اجتماعی باعث ایجاد "هورمون دوپامین" در مغز می شود ؛ به سرعت مغز به آن عادت می کند و سریع ترین راه بدست آوردن آن، بودن در شبکه های اجتماعی مانند اپلیکیشن های "اینستاگرام" ,"یوتوب" , "فیسبوک" و ... است.
کسب درآمد و راه اندازی کسب و کار آنلاین
با گسترش فضای مجازی، بسیاری از کسب و کار ها شروع به استفاده از آن کردند که با تاثیر مثبت و رونق در کسب و کار خود مواجه شدند به همین دلیل حتی کسب و کار هایی که فضای واقعی برای ارائه محصولات و معرفی خدمات خود ندارند ؛ به فضای مجازی رجوع کردند ؛ که البته آنلاین شدن کسب و کار ها برای مشتریان هم رضایت بخش بوده چون تنها می توانند با همراه داشتن تلفن همراه سفارش خود را ثبت کنند و درب منزل آن را تحویل بگیرند.
مزایای کسب و کار در فضای مجازی
- افزایش مشتریان
- نیاز نداشتن به فضای کار واقعی برای حضور مشتریان
- نیاز نداشتن به کارمندان زیاد
- رسیدن به سود در زمان کمتر
تفاوت زندگی واقعی و فیک یا جعلی
اکثرا افراد سعی بر این دارند که تنها نقاط قوت و زیبای زندگی خود را در شبکه های اجتماعی و فضای مجازی به اشتراک بگذارند و دیگران را به اشتباه می ندازند و این رفتار می تواند تاثیر بسیار مخربی در خانواده ها و بین زوجین ایجاد کند و افراد، زندگی واقعی خود را با زندگی جعلی به ظاهر عالی دیگران مقایسه کنند.
باید آگاه باشیم که افراد تنها قسمت هایی از زندگی خود را انتشار می دهند که خود دوست دارند و زیباست.
همدلی مردم با یکدیگر
همانطور که در جریان هستید ؛ فضای مجازی بستری است که می توان عکس های خود را به انتشار گذاشت و زمانی که مثلا یک شخص یا یک شهر دچار آسیبی می شود، دیگران پس از مشاهده، شروع به همدلی می کنند و این همدلی، یک جامعه صمیمی را تشکیل می دهد.
بستری برای آموزش
فضای مجازی زمینه ای برای برگزاری کلاس ها و کارگاه های آنلاین شده است ؛ همچنین بعد از زمان "کرونا" آموزش های آنلاین رونق بیشتری گرفته و مورد استقبال واقع شده است. از نکات مثبت این کلاس ها این است که افراد از هر جای دنیا می توانند در کلاس ها ثبت نام کنند و از آن ها استفاده لازم را ببرند.
تاثیر فضای مجازی در فرهنگ کشور ها
افراد می توانند در فضای مجازی آداب و رسوم و فرهنگ خود را در قالب فیلم و عکس به اشتراک بگذارند و این امر موجب می شود که مردم سایر کشور ها نیز با فرهنگ آن ها آشنا شوند ؛ اما متاسفانه این امکان شبکه های اجتماعی، می تواند موجب آسیب اجتماعی در مابقی کشور ها شود.
ارتباط افراد از طریق شبکه های اجتماعی
خوشبختانه امروزه با گسترش شبکه های اجتماعی می توان از راه دور با دوستان و آشنایان ارتباط برقرار کرد و در تعاملات اجتماعی و انتقال سریع اطلاعات بین اشخاص می تواند کاربرد زیادی داشته باشد اما این موضوع می تواند چالش هایی را هم به همراه خود داشته باشد ؛ یکی از این چالش ها خانه نشینی افراد است، که ارتباط ایشان با طبیعت و مراودات واقعی کم می شود و حتی در برخی موارد منجر به افسردگی می گردد.
به طور مثال :
اگر دوستی خارج از کشور داشته باشید می توانید از طریق تماس ویدیویی با او ارتباط برقرار کنید و رابطه خود را با او حفظ کنید.
افزایش خلاقیت با گسترش شبکه های اجتماعی
با توجه به اینکه روزانه ایده های جدید انتشار پیدا می کنند ؛ باعث ایجاد خلاقیت بیشتر، به خصوص در جوانان و نوجوانان می شوند که می تواند کارایی بسیاری در آینده برای آن ها داشته و دید باز تری نسبت به جهان خود پیدا می کنند.
دسترسی سریع به شبکهِ گسترده ای از اطلاعات
برای هر فرد ممکن است روزانه سوالاتی درباره موضوعات عمومی و یا مشکل هایی که برای او پیش می آید ؛ ایجاد شود که تنها می توان با جست و جو یا سرچ در فضا های مجازی به پاسخ سوالات خود دست پیدا کرد. البته همیشه پاسخ های درستی را به ما نمی گویند، تنها می توان به پاسخ های احتمالی دسترسی پیدا کرد و پیشنهاد می شود به خصوص در مسائل پزشکی، به پاسخ های موتور های جست و جو تنها استناد نکنید و حتما به پزشک معالج مراجعه کنید.
تولید محتوا با کمک گرفتن از هوش مصنوعی
یکی از ابزار هایی که برای تولید محتوا در فضای مجازی به کمک افراد آمده است، هوش مصنوعی است که برای جمع آوری اطلاعات، نوآوری و خلاقیت بسیار مفید واقع شده است که در وقت هم صرفه جویی می شود.
خرید اینترنتی از طریق شبکه های اجتماعی
یکی از پر استقبال ترین روش های خرید، خرید اینترنتی است زیرا تنوع زیاد است و وقت کمتری نسبت به خرید حضوی صرف می شود و به راحتی می توان هزینه های سایت ها و پیج های مختلف را با یکدیگر مقایسه کرد و همچنین به نظرات کاربرانی که آن محصول را از قبل تهیه کردند هم می توان به راحتی دسترسی پیدا کرد.
تغییر سبک زندگی افراد جامعه
امروزه زندگی همه افراد تقریبا بدون وجود شبکه های اجتماعی غیرممکن شده است و روزانه ساعت های زیادی را مردم در فضای مجازی صرف می کنند و این موضوع هم وجود دارد که در حال حاضر عموم مردم پس از مشاهده صفحات مجازی علاقه مند شدند که به سبک مدرن زندگی کنند و از سبک سنتی فاصله گرفته اند که این امر موجب می شود که در طول زمان سبک های زندگی و آداب و رسوم سنتی، کم رنگ بشوند و از بین بروند.
تشکیل تیم برای رسیدن به هدف یکسان
در فضای مجازی امکانی فراهم شده است که در پلتفرم های مخصوص، اشخاص بتوانند رزومه و استعداد ها و توانایی های خود را شرح دهند و کارفرمایان از این طریق می توانند اشخاص لایق تری برای رسیدن به اهداف سازمان انتخاب کنند تا بتوانند یک تیم متخصص مجرب برای سازمان یا شرکت خود تشکیل دهند.
تاثیر شبکه های اجتماعی بر کودکان
استفاده از شبکه های اجتماعی می تواند تاثیر مثبتی در ایجاد خلاقیت و افزایش مهارت های دیجیتالی برای کودکان داشته باشد، همچنین از تاثیرات منفی که فضای مجازی برای کودکان به همراه دارد ؛ مشکلات روانی است که باعث ایجاد اضطراب و ترس است. همچنین کودک ممکن است زندگی خود را با زندگی جعلی که در اینترنت به اشتراک گذاشته می شود ؛ مقایسه کند و باعث کاهش اعتماد به نفس در ایشان شود.
امنیت اطلاعات و حریم خصوصی در شبکه های اجتماعی
یکی از معضلات صفحات مجازی دسترسی اپلیکیشن ها و وب سایت ها به اطلاعات شخصی اشخاص هست که حتما لازم است قبل از استفاده از آن ها آگاهی کامل کسب کنید تا اشخاص سودجو نتوانند به اطلاعات شخصی و حریم خصوصی شما دست پیدا کنند و شما بتوانید با خیال راحت از این فضای عالی استفاده کنید ؛ همچنین یکسری راه کار برای بالا بردن امنیت اطلاعات شما هست از جمله “گذاشتن رمزهای قوی تر و چند مرحله ای”.
نتیجه گیری
در کل نمی توان تاثیر فضای مجازی بر زندگی امروزه مردم را مورد بررسی دقیق قرار داد و این موضوع کاملا بستگی به خود اشخاص دارد ؛ در واقع افراد می توانند از شبکه های اجتماعی به طور مثبت و منفی استفاده کنند ولی بهتر است در حد تعادل و با آگاهی تا جایی که فاصله بین خود و محیط بیرون ایجاد نشود ؛ بهره ببرند.