تاثیر باورها و ذهنیت های طرحواره ای
نویسنده Admin HalamKhoobee
0 دیدگاه
۰۵ اسفند ۱۴۰۲

تاثیر باورها و ذهنیت های طرحواره ای

باورها و ذهنیت های طرحواره ای (stereotypes) می توانند تاثیرات مهمی بر رفتار و نگرش افراد داشته باشند. در زیر، برخی از تاثیرات این باورها و ذهنیت ها را بررسی می کنیم:

1. ایجاد تبعیض و تبعیض: باورها و ذهنیت های طرحواره ای ممکن است باعث تبعیض در برخورد با افراد یا گروه های خاصی شود. افراد ممکن است بر اساس این باورها، دیگران را بر اساس ویژگی های خاصی مانند جنسیت، نژاد، ملیت، معتقدات دینی و غیره، برچسب گذاری کنند و آن ها را تحت تاثیر قرار دهند. 2. تاثیر بر تصمیم گیری: باورها و ذهنیت های طرحواره ای ممکن است تصمیم گیری ها را تحت تاثیر قرار دهند. افراد ممکن است تصمیمات خود را بر اساس باورها و ذهنیت های ناخواسته ای که درباره افراد یا گروه های خاصی دارند، اتخاذ کنند، که می تواند به تصمیمات نادرست و ناعادلانه منجر شود. 3. تاثیر بر رفتار اجتماعی: باورها و ذهنیت های طرحواره ای ممکن است رفتار اجتماعی افراد را تحت تاثیر قرار دهند. افراد ممکن است بر اساس این باورها، رفتارهای تبعیض آمیز و ناعادلانه نسبت به افراد یا گروه های خاصی نشان دهند، که به ایجاد جدایی و ناهمبستگی در جامعه منجر می شود.

4. تاثیر بر تصورات و نگرش ها: باورها و ذهنیت های طرحواره ای می توانند تصورات و نگرش های افراد را نسبت به افراد یا گروه های خاصی تحت تاثیر قرار دهند. این ممکن است باعث تشدید تعصب ها، ترس ها و تنفر نسبت به افراد یا گروه های خاصی شود. 5. ایجاد تنگنا در انتخاب ها: باورها و ذهنیت های طرحواره ای ممکن است باعث تنگنا و محدودیت در انتخاب های افراد شود. آن ها ممکن است به خاطر باورها و ذهنیت های خود، از کسب اطلاعات بیشتر، شناخت بهتر و تجربیات جدید خودداری کنند. باورها و ذهنیت های طرحواره ای می توانند تاثیرات عمیقی بر جامعه و روابط اجتماعی داشته باشند. 

ذهنیت های طرحواره ای : معرفی مدل ذهنیت طرحواره ای در طرحواره درمانی - روان  حامی

شکل گیری طرحواره سازگار و ناسازگار

طرحواره ها (stereotypes) به عنوان نگرش ها و باورهای عمومی درباره یک گروه خاص از افراد شناخته می شوند. طرحواره ها می توانند سازگار و ناسازگار با واقعیت باشند. در زیر، شکل گیری طرحواره های سازگار و ناسازگار را بررسی می کنیم:

شکل گیری طرحواره های سازگار:

1. تجربه های شخصی: تجربه های شخصی می تواند به شکل گیری طرحواره های سازگار کمک کند. افراد تمایل دارند تجربیات خود را به عنوان نمونه های عمومی در نظر بگیرند و آن ها را به گروه های بزرگ تر تعمیم دهند. 2. رسانه ها: رسانه ها ممکن است به شکل گیری طرحواره های سازگار کمک کنند. تصاویر و نمایش های رسانه ای می توانند تصاویر کلی و تعمیم دهنده از گروه ها را به نمایش بگذارند. 3. ساختارهای اجتماعی: ساختارهای اجتماعی ممکن است طرحواره های سازگار را تقویت کنند. این ساختارها ممکن است شامل تقسیم بندی قدرت، تفاوت های اقتصادی و فرهنگی و نقش اجتماعی متفاوت باشند.

شکل گیری طرحواره های ناسازگار:

1. تجربه های متنوع: تجربه های متنوع ممکن است به شکل گیری طرحواره های ناسازگار کمک کند. وقوع رویدادها و تجربیاتی که با طرحواره های معمول مغایرت دارند، می توانند باعث ایجاد طرحواره های جدید و ناسازگار شوند. 2. اطلاعات معتبر: دسترسی به اطلاعات معتبر و مستند می تواند به شکل گیری طرحواره های ناسازگار کمک کند. اطلاعات و داده های واقعی می توانند تصورات نادرست را اصلاح کنند و به شناخت بهتر واقعیت ها کمک کنند. 3. تجربه های مستقیم با افراد گروه های مختلف: تعامل مستقیم با افراد از گروه های مختلف می تواند به شکل گیری طرحواره های ناسازگار کمک کند. درک بهتر از تنوع و تجربه ی تعامل با افراد واقعی می تواند نگرش ها را تغییر دهد و طرحواره های ناسازگار را به چالش بکشد. مهم است بدانید که طرحواره ها می توانند از طریق تجربه، آموخته ها و تاثیرات اجتماعی شکل گیرند. 

ذهنیت طرحواره ای سالم

ذهنیت طرحواره ای سالم به معنای داشتن نگرش و باورهایی است که بر اساس واقعیت ها، اطلاعات معتبر و تجربه های مستند شکل می گیرد. در ذهنیت طرحواره ای سالم، افراد توانایی تفکر منصفانه، قضاوت غیرتعصبی و تجربه تنوع را دارند. در زیر، برخی ویژگی های ذهنیت طرحواره ای سالم را بررسی می کنیم:

1. تفکر منصفانه: افراد با ذهنیت های طرحواره ای سالم توانایی تفکر منصفانه را دارند. آن ها به داده ها، اطلاعات معتبر و شواهد واقعی توجه می کنند و قضاوت هایشان را بر اساس این موارد شکل می دهند. آن ها از پیش فرض ها و تعصبات غیرمنطقی خود دوری می کنند. 2. تجربه تنوع: افراد با ذهنیت طرحواره ای سالم تجربه تنوع را جستجو می نمایند. آن ها با افراد و فرهنگ های مختلف تعامل می کنند و به دنبال درک بهتر از تنوع اجتماعی و فرهنگی هستند. این تجربه ها باعث می شود که طرحواره های ناصحیح و ناسازگار را به چالش بکشند و درکی بهتر از واقعیت ها داشته باشند. 3. قضاوت غیرتعصبی: افراد با ذهنیت طرحواره ای سالم توانایی قضاوت غیرتعصبی را دارند. آن ها توانایی قضاوت منصفانه و بدون تعصب درباره افراد و گروه های مختلف را دارند. آن ها از تمام افراد به طور برابر برخورداری می کنند و به دیگران با احترام و انصاف رفتار می کنند.

4. تمایل به یادگیری: افراد با ذهنیت طرحواره ای سالم تمایل به یادگیری و به روزرسانی دارند. آن ها آمادگی دارند تا با داده ها و اطلاعات جدید آشنا شوند و باورها و نگرش های خود را بر اساس این موارد تغییر دهند. هم چنین به دنبال بهترین اطلاعات و تحلیل ها برای شکل دهی به نگرش های خود هستند. 5. احترام به تنوع: افراد با ذهنیت طرحواره ای سالم از تنوع احترام می گذارند. آن ها فهمیده اند که تنوع وجودی طبیعی است و هر فرد یا گروهی می تواند ویژگی ها و قابلیت های منحصر به فردی داشته باشد. 

ذهنیت های طرحواره ای | مرکز مشاوره دیدار

ذهینت های والد ناکارآمد

ذهنیت های والد ناکارآمد به مجموعه ای از باورها، نگرش ها و رفتارهای والدین اشاره دارد که باعث مشکلات و سختی ها در رشد و توسعه فرزندان می شود. در زیر، برخی از ذهنیت های والد ناکارآمد را بررسی می کنیم:

1. ذهنیت تنبل کننده: والدین با ذهنیت تنبل کننده به فرزندان خود اجازه می دهند تمام وظایف و مسئولیت ها را بر عهده نگیرند. آن ها به جای اینکه فرزندان را به استقلال و خودکاری تشویق کنند، همه کارها را به جای آن ها انجام می دهند. این ذهنیت باعث ایجاد وابستگی و ناتوانی در فرزندان می شود. 2. ذهنیت کنترل گر: والدین با ذهنیت کنترل گر تمام کنترل را بر فرزندان خود دارند و به آن ها فرصت کافی برای تصمیم گیری و خودباوری نمی دهند. آن ها تمام تصمیمات را به جای فرزندان می گیرند و خود را مسئول تمام کارها می دانند. این ذهنیت می تواند باعث کاهش اعتماد به نفس و توانایی تصمیم گیری در فرزندان شود. 3. ذهنیت نادرست: والدین با ذهنیت نادرست به فرزندان خود پیام های منفی می دهند. آن ها ممکن است به فرزندان خود بگویند که نمی توانند موفق شوند یا همیشه اشتباه می کنند. این ذهنیت باعث کاهش اعتماد به نفس و انگیزه در فرزندان می شود.

4. ذهنیت اهمال کار: والدین با ذهنیت اهمال کار به نیازها و مشکلات فرزندان خود توجه کافی نکرده و از حضور و الزامات آن ها غفلت می کنند. آن ها ممکن است به فرزندان خود کمک نکنند و وظایف پایه ای را انجام ندهند. این ذهنیت باعث ایجاد احساس رها شدن و ناراحتی در فرزندان می شود. 5. ذهنیت خشن: والدین با ذهنیت خشن به فرزندان خود با سختی و خشونت رفتار می کنند. آن ها از طریق تنبیه و تهدید به فرزندان خود آموزش می دهند و به جای ارتباط مهربانانه و صمیمی، از قدرت و ترس برای کنترل فرزندان خود استفاده می نمایند. این ذهنیت باعث ایجاد ترس و اضطراب در فرزندان می شود.

طرحواره کودکانه

طرحواره کودکانه به نظریه ها، باورها و نگرش هایی اشاره دارد که کودکان در طول رشد و توسعه خود شکل می دهند. این طرحواره ها ممکن است بر اساس تجربه های زندگی، تعامل با محیط و تاثیرات خانواده و جامعه شکل گیرند. در زیر، برخی از ویژگی های طرحواره کودکانه را بررسی می کنیم:

1. دیدگاه مرکزیت: در طرحواره کودکانه، کودکان ممکن است خود را در مرکز دنیا قرار دهند و تمام رویدادها و واقعیت ها را به دور از خود تفسیر نمایند. آن ها ممکن است فکر کنند که همه چیز برایشان اتفاق می افتد و به خاطر آن ها است. 2. تفکر مجرد: در طرحواره کودکانه، کودکان به تفکر مجرد و ناپخته تمایل دارند. آن ها به تجربه، دیدگاه و دانش کمی دسترسی دارند و به تصمیم گیری های ساده و محدودیت های شخصی خود پایبند هستند. 3. تمایل به بازی و خیال پردازی: کودکان در طرحواره کودکانه به بازی و خیال پردازی تمایل دارند. آن ها از طریق بازی و تخیل به خلق و خویشتن پرستی می پردازند و به اکتشاف جهان و خودپنداره خویش مشغول می شوند.

4. نگرش نمایشی: در طرحواره کودکانه، کودکان ممکن است به دنیا از طریق نمایش نگاه کنند. آن ها ممکن است از طریق بازی ها، نمایش های داخل خانه و مدلسازی ایده ها و ... احساسات خود را بیان کنند. 5. تجربه محدود: در طرحواره کودکانه، کودکان تجربه های محدودی از دنیا و روابط اجتماعی دارند. آن ها ممکن است تنها به دنیای خود و خانواده شان توجه کنند و برای درک واقعیت ها و تنوع اجتماعی نیاز به تجربه های بیشتری داشته باشند. مهم است که والدین و مربیان درک صحیحی از طرحواره کودکانه داشته باشند و بتوانند با توجه به نیازها و قابلیت های کودکان، آن ها را در رشد و توسعه شان همراهی کنند. ایجاد محیطی امن و حمایت کننده می تواند به توسعه سالم طرحواره کودکانه کمک کند.

جادوی "ذهنیت مبتنی بر رشد و یادگیری" (Growth Mindset) - کلینیک سلامت مغز  دانا

ذهنیت مقابله ای جبران کننده ی افراطی

ذهنیت مقابله ای جبران کننده ی افراطی به معنای داشتن یک نگرش تعادل بخش و سازگار نسبت به رویدادها و موقعیت های زندگی است. این طرحواره به شما کمک می کند تا با مسائل و چالش ها به صورت معقول و منطقی برخورد نموده و به راحتی با دغدغه ها و استرس های روزانه برخورد کنید. 

1. تعادل احساسی: شما توانایی داشتن تعادل در برابر احساسات خود را دارید و از تسلیم شدن به احساسات منفی جلوگیری می کنید. شما قادر به مدیریت استرس و اضطراب خود هستید و به دنبال راه حل های سازنده برای مسائل خود می گردید. 2. مشارکت در تفکر مثبت: شما به تفکر مثبت و سازنده تمایل دارید و به جای فکردن به چالش ها و مشکلات، به دنبال راه حل ها و فرصت های رشد و پیشرفت می باشید. شما از خوبی ها و امکانات زندگی خود استفاده می کنید و به یادگیری از تجربیات خود و دیگران علاقه مند هستید. 3. انعطاف پذیری: شما توانایی تغییر و تطبیق با موقعیت ها و شرایط مختلف را دارید. شما قادر به تغییر طرحواره و سبک فکری خود هستید و به خلاقیت و نوآوری در راه حل ها اعتقاد دارید.

4. خودآگاهی: شما از خودآگاهی بالا برخوردار هستید و توانایی مشاهده و تحلیل رفتارها و واکنش های خود را دارید. شما قادر به مدیریت خویشتن و کنترل عواطف خود بوده و به دستیابی به هدف های شخصی خود اعتماد دارید. 5. حمایت اجتماعی: شما آگاهی دارید که حمایت و همکاری با دیگران می تواند به شما در مقابله با مشکلات کمک کند. شما از روابط معنادار و پشتیبانی اجتماعی برخوردار هستید و به اشتراک گذاری تجربیات و درک مشترک با دیگران اهمیت می دهید. این طرحواره می تواند به شما کمک کند تا در مواجهه با چالش ها و استرس های روزانه بهترین تصمیم ها را بگیرید و به طور کلی زندگی سالم تری داشته باشید.

تست ذهنیت طرحواره ای چیست

تست ذهنیت های طرحواره ای یک ابزاری است که به شما کمک می کند تا طرحواره کنونی خود را درک کنید. این تست معمولا شامل سوالاتی است که به شما کمک می کند نگرش ها، باورها و رفتارهای خود را در برابر مسائل و موضوعات مختلف بررسی کنید و طرحواره کنونی خود را شناسایی کنید. در ادامه، یک مثال از سوالات تست ذهنیت طرحواره ای را ارائه می دهیم:

1. آیا شما به خود بیشتر از دیگران توجه می کنید یا به دیگران؟

الف) بیشتر به خودم توجه می کنم   ب) بیشتر به دیگران توجه می کنم  ج) به اندازه ای به خودم و دیگران توجه می کنم

2. آیا شما به بازی و خیال پردازی علاقه دارید؟

الف) بله، به بازی و خیال پردازی علاقه دارم   ب) خیر، به بازی و خیال پردازی علاقه ندارم

3. آیا شما تمایل دارید کنترل بیشتری در زندگی خود داشته باشید یا خود را به روزمرگی بسپارید؟

الف) بله، ترجیح می دهم کنترل بیشتری داشته باشم  ب) خیر، ترجیح می دهم خود را به روزمرگی بسپارم

این تست تنها یک نمونه از سوالات است و اینکه چگونه این سوالات طرح داده شوند و چگونه نتایج تفسیر شوند، بستگی به منبع و ابزار مورد استفاده دارد. برای دقیق تر و صحیح تر بودن نتایج، ممکن است نیاز به مشاوره یا راهنمایی یک متخصص ذهنیت طرحواره ای داشته باشید.

دیدگاه‌ها
موردی یافت نشد !